De zeekat is een inktvis welke in de Noordzee leeft.
Het is een jager op vis, en leeft in de bodem verscholen,
net als platvissen.
De romp van de zeekat is omzoomd met een vin.
De zeekat is een trage zwemmer welke het grootste
deel van de dag in het zand op de bodem leeft.
Zijn huidskleur past zich aan de omgeving.
Wanneer ze lastig gevallen worden perst de
zeekat water uit de siphon, een opening
onder de buik: hierdoor schiet de zeekat
achteruit. ook kunnen ze een donker
wolkje inkt spuiten welke de aanvaller
verwart.
Zeekat en emotie
Bij een zeekat is het eenvoudig te zien in
welke stemming het dier is: De zeekat
het veranderd van kleur en de stand van
de ogen veranderen. Zo is te zien dat
de zeekat zijn verzorger herkent of honger heeft
Wanneer het mannetje opgewonden raakt
verschjnen er bruine knobbels op de rug.
Zeekat in het aquarium
De zeekat is een aantrekkelijke zee-aquariumbewoner.
Opvallend is de intelligentie: het herkent de
aquarium eigenaar vrij snel en wordt ook handtam.
Zeekatten zijn nieuwsgierig en geduldig.
Bekend zijn de zeekatten van aquarium in Napels
in het fin du siecle, deze konden allerlei
kunstjes vertonen op verzoek van de oppasser.
Een zeekat is bij geen ander zee-aquarium dier
te houden behalve bij grote noordzeekrabben.
Ook bij duikers zijn zeekatten bekend welke
met een duiker vriendschap hebben gesloten.
Ze vinden het dan leuk als er (voorzichtig)
aan een van hun twee lange vangarmen wordt
getrokken. Van een zeekat in de Oosterschelde
is bekend dat hij de gewoonte heeft om bij
een duiker op de schouder te zitten en zich
te laten meevoeren.
In japan zijn zeekatten te vinden in exclusieve
zee-aquaria welke als scheidingswand worden
gebruikt, bijvoorbeeld van de badkamer (zen-aquarium).
Zeekatvisserij
In de Lage landen is zeekat een bijproduct bij met
de visserij op platvis. Met dat de Noordzee
steeds armer wordt aan vis neemt de
belangstelling voor de bijvangst toe:
Daarom wordt zeekat momenteel niet meer
terug gegooid in de zee, maar aabn boord
ingevroren en verkocht aan met
name restaurants. Enkele vissers hebben
zich in zeekat gespecialiseerd en vissen
s'nachts met sterke lampen. Zeekat wordt
door (maan)licht sterk aangetrokken.
Zeeschuim
Zeeschuim is een kalkplaat welke het skelet van
de zeekat vormt. Omdat zeeschuim poreus is,
is het erg licht en wordt door de golven naar het
strand vervoerd. Daar wordt het verzameld en
gebruikt voor vogels : de vogel pikken erin
en krijgen dan kalk , nodig voor de vorming
van eieren.
Anatomie van de zeekat
O maagdarmkanaal
O schelp of zeeschuim
O kieuwen
O mantel
O mantelholte
O siphon of spuitmond
O oog met oogspleet
O rasptong
O inktklier
De zeekat heeft een mantelholte waar water instroomt
Het wordt door de siphon weer naar buiten gespoten,
maar het water stroomt eerst door de kieuwen.
De zeekat heeft een rapt tong , omgeven door
hoornige kaken, de tong is bezet met kleine tandjes.
Zeekat of Calamaria schoonmaken.
Een eenvoudige klus: Begin met de tentakeltjes
eraf te snijden; deze zijn eetbaar. De kop is
niet eetbaar en moet van de mantel losgesneden
worden : Kop en darmen verwijderen. De mantel
wordt dan in dunne ringen gesneden.
De zeekat spuit inkt, de onderste zeekat vangt een strandkrab.
Zeekat en Sepia inkt
De zeekat verdedigd zich tegen haaien door
inkt uit te stoten. Deze inkt is niet zwart
maar donkerbruin, en is niet alleen volkomen
ondoorzichtig maar heeft een sterk bittere
smaak. Sepia was in de middeleeuwen een
zure verfsoort welke uit de zeekat werd gewonnen.
Die sepia was zo niet bruikbaar, ook al omdat
het sterk zuur was, wat het doek of papier
aantaste. Door bewerkingen werd het
mogelijk om sepia als doorzichtige aquarel
verf te gebruiken. Deze sepia is echter weinig
lichtbestendig en vervaagt op den duur.
moderne sepia inkt
Moderne sepia wordt uit lichtechte transparante
verfsoorten samengesteld en heeft bovengenoemde
nadelen niet. In de fotografie is sepia niet
een kleurstof welke wordt gebruikt, maar een
kleur welke ontstaat door het copieren van
zwart wit foto's. Meestal wordt dit gebruikt
om foto's ouder te doen lijken zoals bij
imitatie vintage foto's.
Zeekat of Calamaria recepten.
In de Lage landen wordt zeekat onder de naam
calamaria ingevroren verkocht. Dit zeeproduct
moet dan eerst ontdooien en dan daarna
in hete olijfolie bakken, al of niet
met een krokant laagje erom heen.
Calamaria is een veel gegeten gerecht in de
Middelandse zee.
Vers gevangen zeekat is veel lekkerder,
en heeft geen sterke smaak.
Zeekat mannetje boven, vrouwtje van onder links,
zeeschuim rechts Dit is een oude gravure van Brehm.
De paring van de zeekat. Elk voorjaar verzamelen zeekatten
zich in ondiep water voor de paring , de eitjes worden
dan op netten afgezet, bijvoorbeeld palingnetten.
Nogal wat zeekatten raken in die netten verstrikt en
voortijdig. De paring van de zeekat is populair bij duikers:
De zeekat veranderd vaak van kleur om zijn bedoelingen
aan de partner duidelijk te maken.
Zeekat. Twee mooie fotos van John de Jong.
kijk op Jojodive.
Zeekat op jacht zwemmend en ingegraven in het zand,
uit: Brehm : lehrbuch 1 teil 1918
Zeekat heeft een rugschild welke meestal zeeschuim
wordt genoemd, en wordt zomers vaak op het strand
gevonden, zoals hier door Milan.
Zeekat en zeeschuim
Het ruggeschild van de Sepia bestaat vooral uit
aragoniet, een vorm van kalk. Zeeschuim wordt nog
verkocht als middel om kanaries hun snavel te
laten scherpen, en als voedsel voor kippen,
Ze eten het om aan kalk te komen, nodig voor de eieren.
weekdieren Een zgn Chromo uit 1894: Kopffüsser
1 papier nautilus of argonauta argo, vrouwtje
2 Gewone pijlinktvis of Loligo vulgaris
3 eieren van gewone pijlinktvis
4 gewone octopus of octopus vulgaris
5 zeekat of gewone sepia
6 eikapsels van de gewone sepia
illustraties van A.E. Brehm
Alfred Brehms (1829-1884) is de aucteur van
"Tierleben ", vertaald als "Het leven der dieren"
(Brehms Life of animals). De volgende illustraties
zijn uit deze uitgave:
Aanspoelsels aan het strand.
