de gewone garnaal in een strandpoeltje vlak
voordat de garnaal zich zal ingraven. Met behulp van
de 2 antennes wordt het zand aangeveegt, zodat er
geen sporen zichtbaar zijn. Alleen de ogen op
steeltjes steken dan boven het zand uit
Met dank aan de heer G.H. van Kampen van fryslansite
Hollandse garnaal.
voelsprieten van de garnaal
De voelsprieten zijn gevoelige tast en
reuk organen. De Hollands garnaal kan met de
voelsprieten de richting bepalen
waaruit een geur komt. Ook wordt
een voorwerp betast om te zien of
het eetbaar is. De voelsprieten bestaan
uit 130 geledingen.
Ingegraven in het zand steken ogen en
voelsprieten uit het zand: met de voelsprieten
verkent de garnaal een circelvormig
gebied op gevaar:
De lange voelsprieten van de hollandse garnaal verkennen
het gebied rondom.
Een garnaal verkent een voorwerp met behulp van de voelsprieten
door het gevoelige top er tegen aan te houden
het verspreidings gebied van de garnaal is
de Noordzeekust en Oostzeekust.
Ook: de Frans/Spaanse/Marrokaanse kust.
De garnaal verdraagt ook brak water.
De totale garnalen vangst is gestabiliseerd.
Verwerking van garnalen
aan boord
Wanneer garnalen gevangen zijn worden ze eerst gezeefd,
aan boord van het schip dus. Dit gaat dan met behulp van
trommelzeven: De trommelzeven verwijderen vrijwel alle
bijvangst: Vissen en kwallen (deze gaan meteen levend
overboord) en kleine schelpen. 95% van de bijvangst wordt
op zo'n manier teruggezet.
Daarna wordt de garnaal 5 minuten gekookt en
krijgt dan de typische roze kleur. Ze wordt in het ruim
bewaard in zakken van 20kg.
Een garnalenzeef
De garnalen afslag
De garnalen worden aan wal gebracht en daar gezeefd om
ze te sorteren op grootte. De kleine garnalen worden
verwijderd , de grotere ingevroren en in vrachtwagens
naar Marokko vervoerd. De verpakking en distrbutie
is in handen van twee bedrijven: Klaas Puul (Volendam)
en Heiploeg (Zoutkamp).
Garnalen pellen
Het garnalen pellen wordt in Marokko gedaan in verband
met de lage loonkosten.
Voordat de garnaal naar Marokko worden getransporteerd
worden ze eerst bepoederd met bacterie-remmende stoffen.
Nadat ze in Marokko zijn gepeld komen ze weer terug de
verdeeld over de winkels.
de Hollandse garnaal, liever niet
De smaak van de Hollandse garnaal is erg zout:
Dit wordt niet veroorzaakt door het zeewater waarin
ze leven, maar door de conserveringsmiddelen die
worden gebruikt, zoals :
benzoëzuur (E210),
natriumbenzoaat (E211)
sorbinezuur (E200)
kaliumsorbaat (E201)
en vooral sulfiet.
Deze stoffen zijn schadelijk voor de mens.
Hollandse garnalen bevatten ongeveer 0,2% van
genoemde stoffen en deze maken ook dat de garnaal
niet zoet maar zout en zuur smaakt.
Benzoëzuur komt in de Hollandse garnaal tot 0,6%
voor en wordt verdacht van het uitlokken van ADHD
en astma bij kinderen.
Sulfiet wordt gebruikt om met name "black spots"
te voorkomen.
Kunstmatige zoetstoffen worden toegevoegd om de
zure smaak te camoufleren.
Versgevangen en gekookte garnalen aan boord van
een garnalenkotter smaken juist zoet en erg lekker.
Maar deze garnalen zijn niet in de winkel te koop.
Hollandse garnalen uit de winkel zijn eerst in
Marokko geweest om door 5000 Marokkaanse vrouwen
gepeld te worden, en moeten tijdens de reis
tegen bederf beschermd worden.
Ook hebben ze een onaantrekkelijke grauwe kleur,
en is de prijs hoger dan die van de Noorse garnalen.
bescherm de waddenzee
Bij het vissen op garnnalen wordt de bodem omgewoeld,
en het bodemleven vernietigd. Ongeveer de helft
van de vangst bestaat uit andere dieren dan de garnaal
en wordt dood overboord gegooid.
Mayonnaise /tomaten ketchup/madeira /slagroom/jumbogarnalen
mengen. Doe dit in een glas. Garneer daarop stukjes
peterselie, en een klein stukje citroen, bestrooi met
paprika poeder.
Garnalen coctail variaties:
Vervang de mayonnaise door halvanaise. Dit is iets
minder lekker.
Vervang Madeira door Worchestersaus, ook minder lekker.
Vervang Madeira door whiskey: dat is wel lekkerder
Vervang peterselie door sla.
Voeg schijfjes hard gekookt ei toe.
Laat de slagroom weg en doe daar in de plaats van 8 eetlepels
mayonnaise. Dit is ongeveer even lekker.
Vervang de Jumbo garnalen door andere grote garnalen:
geen probleem maar gebruik nooit de Noordzee garnaal,
die ziet er onsmakelijk grijs uit.
De vangst van de garnaal rond 1900, op een schoolplaat.
Waddeneilanden
De hieronder genoemde planten en dieren zijn
alle rondom Texel, Vlieland, Terschelling
en Ameland te vinden.
De Gewone Garnaal (Cragnon Cragnon, Engels: shrimp) is de garnaal
welke langs de Noordzeekust is te vinden. Andere namen: grijze garnaal
of Noordzeegarnaal. Het dier leeft in het ondiepe zeewater op de
bodem (epibentisch), en voedt zich met levend en dood
plantaardig en dierlijk materiaal wat het vindt. Het is half doorzichtig
en licht grijs , en kan zich razendsnal in het zand graven, wat het uitermate
moeilijk maakt dit diertje te ontdekken
De garnaal in het zeeaquarium
Het is een nachtdier: s'nachts scharrelt het wat rond in de bak
op zoek naar voedsel of zwemt rond. Overdag is het verscholen onder
een steen of half in het zand. Met het omgebogen staart kunnen ze
tegen het kop/borst-stuk slaan en zich in een oogwenk in het zand
laten verdwijnen. De gewone garnaal kan geweldig snel door het water
schieten wanneer het verschrikt wordt.
Ook waren ze in staat uit de bak te springen , de rand is 10 cm hoog!
De Gewone Garnaal kan tot 3 jaar oud worden en erg tam worden.
Met wat geduld eten ze uit de hand.
Met behulp van voelsprieten en klauwtjes verkent de garnaal de bodem
Kinderen verzamelen garnalen en bekijken de vangst.
de anatomie van de Hollandse garnaal
De grijze garnaal in de waddenzee
De gewone garnaal of grijze garnaal leeft in zeewater, maar stelt niet zulke hoge eisen aan temperatuur en zoutgehalte
(zoutgehale) als andere zeedieren. In de ondiepe plassen op het strand kan het zoutgehaltet snel veranderen door regen
en indrogen. Ook kan de temperatuur sterk oplopen, zonder dat de garnaal er onder lijdt. De garnaal houdt van hoge
temperaturen en is in poeltjes op het strand actief ook als de temperatuur in deze poeltjes erg hoog is. Kijk hiervoor
bij rotspoeltjes
het gedrag van de hollandse garnaal in een zeeaquarium
twee ruziende volwassen garnalen,vergroting 10x
Garnalen leven met elkaar in grote groepen, soms lopen ze over de bodem , soms zwemmen ze erbij, en zweven dan door het water
Garnalen maken met elkaar veel ruzie om eten, ze pakken het van elkaar en andere waddenzee bewoners af. En het is dan
ook zaak in de gaten te houden of niet al het voer in de garnalen maag verdwijnt. Vissen , zoals jonge platvis en andere
bodembewoners worden door garnalen vaak uit het zand verjaagd. Jonge visjes zijn niet veilig voor ze. Garnalen
en grondels hebben eenzelfde soort leven en eten hetzelfde voedsel: ze zien er dan ook grotendeels hetzelfde uit,
Het vissenvoer wat van vismeel is gemaakt (koikarper voer) heeft een grote aantekkingskracht op de garnalen maar
ook de andere vissen, zoals de grondel. Omdat de gewone garnaal doorzichtig is , is het proces van eten en vertering
goed te volgen: de garnaal krijgt min of meer de kleur van zijn eten. Garnalen planten zich makkelijk voort in het aquarium.
Maar dat wil niet zeggen dat er ok veel nakomelingen zijn want het is erg moeilijk om de nauphlii (larves)
groot te laten worden, ze voeden zich met plankton.
Het voedsel
Zo ziet het voedsel van de garnaal eruit in de Noordzee:
Een hollanse garnaal eet afval en wormpjes en schelpdiertjes.
verzorging van de Hollandse garnaal
Ik geef mijn garnalen geperst vismeel, bijvoorbeeld: Koi karper voer
dus voedsel wat naar de bodem zinkt en mysis Ook artemia, in een oogwenk zijn de artemia gevangen,
veel sneller dan de overige aquariumbewoners dat kunnen.
Ook rode mug, witte mug en tubifex wordt gegeten, maar het
is niet echt noodzakelijk levend voer te geven.
De Hollandse garnaal direct na de vangst.
garnalen en de vijanden
De garnaal is de snelste, sneller dan vijanden en concurrenten :
met een klap van de staart is het zelfs veel grotere dieren te snel af
Het grootste gevaar komt niet uit zee , maar van strandvogels.
Met een klap van de staart ontsnapt het aan zijn belagers. De garnaal heeft veruit de hoogste
ontsnappingssnelheid onder water, veel sneller dan vissen en ook sneller dan de concurrenten (copecods)
Door de klap van de staart ontstaan vacuumbelletjes,
dit knisperend geluid is goed te horen.
sepia is een andere grote
garnalen vanger.
De Grijze garnaal maakt deel uit van de jeugd-
herrineringen : het strand, de zee, de zomer.
Een schilderij van Isaac Israel.
Na verwijdering van de garnalen blijft de bijvangst over;
De bijvangst aan boord van een garnalenkotter op de
waddenzee bestaat vooral uit (van links naar rechts):
zandspiering, wijting, (strand)krab, zeester.
Andere veelgevangen dieren zijn : zeedonderpad, schol en tong, poon etc.
garnalen en garnalenpelmachine
Vader en zoon Appie en Klaas Kant uit Lauwersoog
hebben vele jaren gewerkt aan een machine om garnalen
mechanisch te pellen, en nu is het apparaat klaar.
De firma Heiploeg heeft er 10 besteld. De verwachting
is dat aan het garnalen pellen in Marokko een einde komt.
De handel wordt bepaald door de garnalenverwerkers
Heiploeg Zoutkamp en Puul Volendam die de markt
domineren.
prijs garnalen 2013
Een kilo garnalen uit de Noordzee levert de visser
4 euro per kilo op. Gepeld, dus na een ritje naar
Marokko kosten ze 40 euro kilo bij de supermarkt.
een kilo ongepelde garnalen geeft 3 ons gepelde
garnalen. De garnaal heeft zijn MSC certificering in
2013 verloren: Er wordt teveel op ze gevist en met
schadelijke methodes.
garnalen visserij in 2014
Omdat de Zwarte zee-eend zich langs de kust heeft gevestigd
woprdt de kuststrook gesloten voor visserij. Dat is goed
nieuws voor de garnaal en alles wat op de bodem van de
zee leeft, maar slecht nieuws voor de garnalenvloot van Wieringen.
Daarom hebben zij een media campagne ingezet "vissers horen op zee".
Een gevaarlijke naam overigens want "vissen horen in de zee"
klinkt natuurlijker en geeft het probleem aardig weer:
Vissers bedreigen het zee leven. De verwachting is dat het
MSC-cerficaat voor garnalen ook dit jaar niet wordt toegekent
omdat de garnaal nog steeds bedreigt wordt.
visitors:
English |
Hollandse garnaal.
De lange voelsprieten van de hollandse garnaal verkennen 
