inleiding
Watervlooien (Dapnia) is een veel gebruikt voedsel in aquaria. Het zijn kleine
zoetwaterkreeftjes tot een halve centimeter groot, afhankelijk van de soort.
Watervlooien zijn erg gevoelig voor bepaalde soorten van verontreiniging.
Ze eten algen en bacteriën, maar ook alles het andere wat klein is
en wat in het water zweeft. Watervlooien worden door de meeste
zoetwatervissen gegeten, en zijn voor zoetwaterdieren,
zoals watersalamanders en kikkers bijvoedsel.
Watervlooien zijn makkelijke prooien voor vissen:
Wanneer in een bak tegelijkertijd ook vissen
aanwezig zijn, vluchten de watervlooien naar
de waterplanten. Zijn er geen vissen in de buurt
dan zoeken de vlooien juist de ruimte en gaan
ze weg van de planten
(waterplanten concureren met algen)
watervlooien en brasem
In Nederland en België worden de watervlooien vooral
weggevangen door brasem, een effectieve watervlooien jager.
Brasem wordt dan vooral weggevangen door aalscholvers.
En zo kan verklaard worden dat een algenplaag wordt
uitgelokt door masale sterfte bij aalscholvers.
voeding voor de daphnia's
Om dapnia's te voeden worden veel verschillende soorten voedsel gebruikt: In het algemeen
is groen water genoeg om dapnia's te voeden: Er ontstaat dan een explosie van dapnia's:
Ze eten al de algen op en het water wordt weer helder: na een tijdje ontstaat er een
evenwicht. De dapnia's groeien dan minder hard en planten zich minder snel voort.
temperatuur
Watervlooien groeien minder snel bij temperaturen in de buurt van de 30 graden celsius.
Een school watervlooien, met in het midden een vrouwtje met eieren
de kweek
Een grote bak in de tuin of binnen volstaat voor het kweken van watervlooien.
Watervlooien kunnen ook in de winter in een buitenbak overleven, de opbrengst is
dan wel veel lager.
vrouwtje(met eieren)
efficienter kweken van watervlooien
Maatregelen om de dapnia's sneller te laten groeien zijn vooral gericht om algen
sneller te laten groeien:
- Gebruik bakken met doorzichtige wanden. Immers: het zonlicht is de energiebron
voor de algen waarmee de watervlooien zich voeden.
- Voeg slakken toe om de wand van de bak enigzins algenvrij te houden.
- Hou het water in beweging, het makkelijkste door middel van grote luchtbellen.
- gebruik geen "zuurstofblokjes"; deze produceren te kleine belletjes welke aan de
daphnia's vast blijven plakken.
- Bloedmeel, dat is een vorm van goedkope kunstmest, bevat behalve voedingsstoffen
ook de juiste hoeveelheid ijzer om de algen erg snel te laten groeien: geef 1x per
maand een korrel bloedmeel aan de bak met algen. Bloedmeel is makkelijk verkrijgbaar
en goedkoop, neem de kleinst mogelijke verpakking
- De ondergrond van de bak waarin gekweekt wordt is het beste wit, dit verhoogt de algen
productie.
- Wanneer het vooral om de watervlooien te doen is, is het verstandig om de bak met gaas
af te dekken. Zwarte muggelarven eten ook algen en concurreren dus met de watervlooien. Cyclops kan ook op deze manier
gekweekt worden, ze planten zich minder snel voor, maar zijn beter bestand tegen
wintertemperaturen (daphnia is dan verdwenen. Cyclops wordt door vissen meer gewaardeerd.
problemen in de kweek
Zoals gezegd kunnen vissen de watervlooien volledig uitroeien. Hydra kan dat zeker ook
en de groene hydra is moeilijker waar te nemen. Hydra treedt
op wanneer slootwater is gebruikt. Eendekroos in de bak staat mooi, maar concurreert met de groei van de
algen omdat het zonlicht wordt geblokkeerd. Kroost wordt door watervogels
vervoerd.
De watervlooienkwekerij van Stijn
Stijn kweekt watervlooien voor zijn Cycliden. Hij heeft een aquarium
buiten staan met daarin groen water. Hij gebruikt konijnenkeutels in
plaats van kunstmest en is gestart met vijverwater.
Er ligt een hor op om overlast door de Zwarte muggelarven. te beperken,
Zwarte muggelarven eten ook algen, en veroorzaken overlast door muggebeten.
Onder de bak ligt wit zeil om de lichtopbrengst in de bak te verhogen: hoe
meer licht hoe meer alg, hoe meer watervlo. Een waterpompje zorgt voor circulatie
van het water, het voorkomt dat er onderin een gebrek aan zuurstof ontstaat.
Verbeteringen
- Het is beter met leidingwater te starten dan met vijverwater: dit laatste bevat
hydra-sporen en watermijt welke op den duur de watervlooien opeten.
- Het is beter om chemische kunstmest te gebruiken (chrysal, pokon) om dezelfde reden.
Wateralgen groeien nog sneller als er ook een kleine hoeveelheid ijzer in het
water voorkomt (roestige spijker of bloedmeel).
- In deze bak komt draadalg (flap of plaagalg) voor op de bodem,
dit wordt niet door de watervlooien gegeten,
en zal op den duur licht wegnemen. Verwijderen met
een netje is de beste oplossing.
Kijk voor meer info hierover bij Algenbloei.
- Deze kwekerij zal in de zomermaanden een hoge opbrengst geven maar in de
winter verdwijnen de watervlooien. Plaats dan de bak binnen of gebruik een
kweek van Cyclops of
Diaptomus welke zich
veel minder snel voortplanten dan watervlo maar ook 's winters actief blijven,
en door vissen lekkerder worden gevonden.
Een hittegolf bij Stijn
Tijdens een hittegolf verdwijnen de meeste watervlooien bij Stijn.
Watervlooien zijn gevoelig voor hoge temperaturen. In een sloot
ontlopen de watervlooien de hoge temperaturen door naar de bodem
af te dalen. Daarbij loopt de opgeloste hoeveelheid zuurstof
hard terug bij deze temperaturen: De te nemen maat regelen zijn:
1- zet de bak in de schaduw.
2- Alumiumfolie reflecteert de hitte/zonnestraling.
3- Laat kraanwater door een tuinslang stromen en leg deze
tuinslang in het aquarium. Het koude kraanwater neemt de warmte op.
Laat het water uit de slang weglopen.
4. Vernevel water in de buurt van de bak, verdampend water
onttrekt veel warmte. Een ventilator verbetert dit.
5. Leidt het water uit de bak door een bier-snelkoeler.
Deze zijn tegenwoordig betaalbaar.
Bloedmeel is een meststof welke verkregen wordt uit bloed van geslachte
varkens.
Dit meel heeft een hoog stikstof gehalte,13%, is dus organisch van oorsprong.
Bloedmeel is ideaal als mestof voor de kweek van algen: bijvoorbeeld om de
kweek van
en watervlooien en pekelkreeftjes mogelijk
te maken.
Een snufje in een emmer is genoeg. Bloedmeel bevat veel ijzer en algen
gebruiken grote hoeveelheden
ijzer tijdens de groei, dit is dus anders dan bij landplanten. Bloedmeel
is goedkoop (6 euro/kg) maar heeft wel een doordringende bloedgeur.
Bloedmeel vindt zijn grootste toepassingsgebied in de moestuin: sla en
andijvie, tomaten en alle koolsoorten zijn er dankbaar voor.
De voedingswaarde van levend voer.
Daphnia magna
Dit zijn de reuzen ondere de watervlooien, en worden veel in laboratoria
geberuikt . ze worden tot een halve centimer groot . Daphnia magma
is erg gevoelig voor toxines , en al ver voor dat de Daphnia magna
eraan bezwijkt zijn er in de hartfrequentie veranderingen te zien.
Doordat ze zo groot zijn zijn deze dieren malkkelijk te bestuderen.
Dit is de belangrijkste reden om veel dapnia magna te gebruiken als watertester.
Daphnia anatomy
enige wetenswaardigheden
Dapnia zijn extreem gevoelig voor metaal(ionen)en sommige soorten verontreining en
worden daarom als indicatoren voor water kwaliteit gebruikt. Voor temperatuur zijn ze
juist weer erg ongevoelig. Dapnia's bewegen op en neer door het water: met een slag van
hun tweede antenne bewegen ze omhoog, daarna zakken ze omlaag, terwijl ze voedsel vergaren.
andere kleine sloot en vijverdieren
Het volgende moge behulpzaam zijn bij het onderscheiden van de verschillende
zoetwater zooplankton dieren:
daphnia morfologie
Strategie van daphnia en copepods
Daphnia en Copepods zijn elkaars concurrenten maar voeren een andere strategie:
Daphnia heeft een geweldige voortplantingssnelheid , Cyclops en Diaptomus' zijn enorm snel.
Daphnia: r-strategie: snel varierende populatie, soms is repopulatie nodig als
de populatie lokaal is dan uitgestorven. Uiterst snelle ontwikkeling,
snel doorlopen van de groeistadia, kortlevend, veel nakomelingen.
Copepods: K-strategie: langzame ontwikkeling , constante hoeveelheid ,
groter en sneller dan Daphnia,
Een continue kweek van watervlooien
De hierna getoonde methode ondervangt de problemen die ontstaan
bij het gebruik van 1 bak. Ze levert een continue stroom Daphnia
behalve tijdens vrieskou. Maar dan zijn er cyclops om te vangen.
Gebruikt wordt gemaakt van 2 bakken:
Een grote (glazen) bak, deze kan buiten staan. Deze bak is gevuld met
water, met een zeer geringe hoeveelheid kunstmest en een beetje roest.
Na korte tijd ontstaat groen water: water wat vrije algen bevat.
Dit water wordt met behulp van een luchthevel opgepompt naar een tweede
kleinere bak, deze bevat water met daphnia welke zich voeden met de algen.
Een filter in de uitstroom opening verhinderd de daphnia
om in de grote bak te belanden.
Deze methode levert een continue stroom daphnia, ver onder de
winkelprijs. Het heeft niet de nadelen van de commerciele daphnia,
zie daarvoor hieronder.
Verbeteringen van dit ontwerp.
* leg onder de bodem met reflecterend materiaal.
* voeg slakken toe,deze houden de wanden schoon.
* gebruik geen slootwater als entwater.
* gebruik niet teveel pokon.
* het plaatsen van kalksteen in de kleine bak voorkomt
verzuring.
kweekproblemen
Het grootste probleem is het filter: dit raakt
verstopt, en dient dan goed gereinigd te worden.
Wanneer dit filter verstopt loopt de dapnia bak over
en komen er watervlooien in de grote bak.
Deze zullen zich dan explosief vermenigvuldigen.
het water verzuurt en blauwalgen en flap zal ontstaan.
Er is een belletjelift nodig om het water omhoog te voeren,
doe je dit met een electrische pomp dan zouden de algen beschadigen.
Lucht wordt aan de onderzijde van een buisje in de buis gepompt,
waardoor water omhoog wordt gevoerd in de bak. Het luchtpompje is
een membraampompje zoals bij zuurstofblokjes wordt gebruikt.
Commerciele daphnia
Daphnia wordt met grote schepnetten uit de laatste trap
van waterzuiveringsinstalaties gevist, dus na de
oxygenatie. op deze manier verkregen daphnia is rood
en omdat het een bij-product is, zijn de kosten minimaal
en is de marge dus hoog. Maar deze daphnia bevatten
schadelijke metalen.
Een andere methode is het scheppen van daphnia
uit meertjes, bijvoorbeeld de Rottemeren.
Deze Daphnia bevatten parasieten zoals de Bloedzuiger.
