platworm
Eenvoudige wormen welke vooral op de bodem van de sloot leven. Omdat ze erg dun zijn worden ze platwormen genoemd. Alle platwormen zijn giftig.
Platwormen, een plaat van A.C. Brehm.
1 Mesostoma tetragonum, een tweeslachtige platworm,
welke in Europa , maar ook in India kan worden aangetroffen.
Mesostoma leeft in zeer vochige omstandigheden, met name onder
sommige rottende planten. Het leeft van de larven van sommige
muggen, waaronder de malaria mug. De eieren zijn donkerrood
en ook te zien.Girindra Kalita, M.M. Goswami,26 May 2012
2 de melkwitte platworm of dendrocoelum lacteum, welke in slootjes en poeltjes leeft, het jaagt snachts op
kleine isopoden en insectenlarven. Omdat het dier doorzichtig is,
is het darmkanaal zichtbaar en soms ook wat het heeft gegeten.
lengte is ruim 2 centimeter.
3 Planaria lugubris
dit is een zeer veel voorkomende platworm, welke op
zeer kleine prooien jaagt en ongeveer 2 centimeter
groot wordt. De platworm is vooral bekend door het
regeneratie ondezoek van Stevens in 1901, waarbij
de verbazingwekkende regeneratie eigenschappen
werden bescheven: uit elk stukje platworm kan
een nieuwe ontstaan. deze platworm komt soms
in aquaria voor, met name als er contact
geweest is met slootwater (levend voer).
De eieren overleven diepvries.
de organen van de platworm
De nephridia zijn primitieve nieren om afvalstoffen
te verwijderen. Bloed is niet nodig omdat de platwormen
zo dun zijn dat de zuurstof rechtstreeks (door diffusie)
opgenomen kan worden. Het zenuwstelsel is primitief,
de oogvlekken nemen niet veel meer waar dan licht en donker
Het zenuwstelsel wordt touwladder zenuwstelsel genoemd.
de commisuren zijn zenuwen die van de ene kant van het lichaam
naar de andere kant gaan. Voorin zijn 2 zenuwknopen of
ganglia, het stuk wat het verst naar voren ligt is ook
lichtgevoelig. een platworm heeft trillings gevoelige
cellen welke het gebruikt om een weg te vinden en vijanden
te ontlopen.
Anatomie vn de platworm
De platworm heeft voor in de kop een zenuwknoop welke een lichtgevoelig gebied bevat , de oogvlek. De mond (pharynx) wordt naar buiten gestulpt waneer de platworm eet.
De darm is drie takken verdeeld: 1 voortak en twee achtertakken, de darmtakken eindigen blind. Deze platworm is de Schmidtea mediterranea, een platworm welke al 200 jaar intensief wordt bestudeerd en in Zuid-Europa in zoetwater voorkomt.
van ei tot platworm
In een eicel van een platworm ontstaan drie soorten
embryonaal weefsel: het ectoderm, het mesoderm en het
endoderm. Uit deze drie weefsel ontstaan alle andere
weefsels bij het volwassen dier. Dieren die uit drie
soorten weefsel zijn ontstaan worden "triblastic"
genoemd. De platworm is ontstaan uit dieren met 2 lagen,
het ectoderm en endoderm. Het mesoderm is er in de loop
van de evolutie erbij gekomen.
inheemse soorten
De inheemse soorten zijn makkelijk te onderscheiden,
ze hebben een andere vorm en kleur, poly celis nigra is
zwart (zoals de naam al zegt, en heeft veel oogvlekken.
Planaria genocephalus is wit en klein.
De planaria lugubris is de verrweg meest voorkomende en
ook de hier gefotograveerde.
regeneratie
Het regeneratieve vermogen van plarwormen is verbluffend, elk stukje
platworm kan weer uitgroeien tot een nieuw dier, Dit zorgt ervoor
dat platwormen verwondingen door aanvallers overleven
platwormen hebben spiertjes waardoor ze kunnen
buigen en kunnen verkortenen op zo'n manier
van richting veranderen
M.C. Escher en de platworm
De platworm komt in het werk van Escher vaak terug.
Een platworm is dus volkomen plat en leeft in een wereld waar
geen boven en onder is, alleen licht en donker, en beweegt
als door een onzichtbare kracht aangedreven. Dit mysterieuze dier
fascineerde Escher.
Een platworm is een twee dimensionaal dier. Waneer platwormen
tot een Mobius-band gevlochten zouden worden zou er een dier
ontstaan met alleen maar 1 zijde, een gedachte welke
Escher verbaasde.
Ander werk van Escher is bij bekermos te zien.