De ui is de meest gegeten groente in Nederland. Het is een bolgewas,
een bolgewas bewaart voedsel in een verdikking van de wortel.
Dit voedsel wordt dan verbruikt bij het bloeien.
zaaiuien
Het zaaien van uien is de meest gebruikte manier van het
verbouwen van uien. Vanaf het moment van het zaaien tot
oogsten duurt minimaal 110 dagen.
De uien worden aan het begin van de lente gezaaid, maar
niet voor 1 maart: bij te vroeg zaaien is er veel meer
onkruid, en zijn de uien ongelijk van grootte.
commerciele uien teelt
De uien worden gezaaid in het voorjaar tussen 1 maart
en half april. De beste grond is zeeklei. De oogst is
dan op het einde van de zomer.
Na de oogst kan de opbrengst kan tot ongeveer maart bewaard
worden, de boer ongeveer krijgt 5 a 6 eurocent per kilo.
Een bekend zaaiuienras is 'Jagro', 'Sturon' is
een bekende plantui.
plantuien
Uien kunnen ook vanuit kleine uitjes worden opgekweekt. Neem
voor deze plantuien tot 2 centimeter grote exemplaren. Nadat ze
geoogst zijn in de zomer worden ze bewaard tot in het voorjaar
en dan weer gepoot in maart. Deze methode wordt vaak bij
moestuinen gebruikt : de te kleine uien van het vorige
jaar hebben zo toch een functie.
uien oogsten
Oogst plantuien in de juli, zaaiuien in augustus.
Wacht in de moestuin niet tot alle loof verdord is,
wanneer het loof er nog aanzit heet het groene uien,
is alle loof verdord dan zijn het bewaaruien.
Uien worden geoogst als de stengels knakken.
Trek de uien uit de grond. Uien moeten op het veld
te drogen worden gelegd, tenminste als het weer het toelaat.
Uien kunnen ook te drogen worden gehangen
of op een koele plaats worden bewaard.
commerciele uien opslag
Voorwaarde voor het bewaren van ui is dat er geen grote
temperatuurschommelingen en vochtigheidsschommelingen zullen
plaatsvinden. Sommige rassen zijn ook veel gevoeliger dan
andere rassen.
Over het bewaren zelf: zorg ervoor dat direct na het oogsten
meteen met het drogen van de uien begonnen wordt: Met name
bij grote hoeveelheden worden de uien eerst verwarmd tot 30C
en dan zolang bij deze temperatuur bewaart tot dat de hals
van de ui helemaal droog is.
Daarna worden de uien langzaam afgekoeld naar buitenlucht
temperatuur in een tempo van 1C per etmaal. Daartna worden
de uien bewaart terwijl ze geventileert worden met
buitenlucht.
uien en uien
In het begin van het seizoen worden plantuien gebruikt.
Deze uien zijn beter om te bakken, omdat ze compacter
zijn dan zaaiuien. Later in het seizoen worden
zaaiuien gebruikt, zaaiuien zijn beter te schillen,
de huid (rok) laat eerder los.
Pseudomonas is een bruine ring, de ui is daardoor goed
goed schilbaarminder .
Dubbele harten maken de uien minder hard, een problem wat
vooral ontstaat bij teveel onkruidbestrijding bij
jonge uien. Van buiten is dat zichtbaar, de punt
van de ui is niet in het midden.
Uien die groen worden van binnen zijn, zijn
te laat geoogst, er zit dan ook teveel lof op.
Opslag van uien uit de moestuin
Uien uit de moestuin worden met de gedroogde stengels
aan elkaar gevlochten en opgehangen aan een balk onder het
dak, zo drogen ze goed en blijven vrij van muizenvraat.
De gele ui is de bekende ui.
Ui wordt op kleinschalige wijze geteelt in Oman.
De uien worden hier in rijen om een ander gewas
gezet, vooral om schadelijke insecten af te
weren, zoals de koolvlieg.
De prijs van uien in 2012
De prijs van uien is momenteel te laag om rendabel
te zijn. De prijs voor uien in de opslagruimtes
varieert van 0,10 euro/kilo tot bijna 0,5cent/kilo,
er is geen vraag naar. In 2011 was de prijs
soms 0,25 euro per kilo. Uien zijn een van de
weinige nog vrije gewassen, waarbij de boer
nog zelf het gewas aanbiedt aan de markt.
Nederlandse uien zijn vooral voor de export,
twee derde van de uien gaat de grens over.
Vooral naar Oost-Europa, Rusland en Oekraine,
en juist die hadden in 2011 een goede uienoogst,
konden dus zichzelf kan bedruipen en hoefden
dus geen uien meer te importeren.
Dit is de meest verkochte en de bekendste ui. Deze ui
heeft een pittige smaak en is lang houdbaar. De gele ui
wordt in zeer veel gerechten gebruikt, gebakken of gekookt,
zoals stamppot, vleesgerechten, sauzen, en soepen.
Dit is de meest geteelde soort uienras,en dan met name
de Rijnsburger welke kogelrond is, hard en huidvast, dus
de huid om de ui mag niet loslaten.
De witte ui
De witte ui is van buiten mooi wit. Deze ui heeft een
erg sterke en scherpe smaak. De witte ui wordt vooral
in de zuidelijkere streken gebruikt.
De rode ui
De rode ui heeft een donkerrode schil met daaronder enkele
roodgekleurde rokken. Ze zijn minder scherp van smaak
dan de gele ui. De Rode ui wordt door zijn mooie kleur
en minder uitgesproken smaak vooral in salades gebruikt,
bijvoorbeeld in Griekse Salade. Rode ui wordt steeds vaker
verbouwd.
Sjalot
De sjalot is in de Franse keuken veel gebruikt in met name
sauzen, dit dan door de fijne smaak. Er zijn rode en gele
sjalotten te krijgen. In zijn algemeenheid zijn sjalotten
zowel scherper als ook veel zoeter dan gele uien. Sjalotten
worden uit bollen gekweekt en wordt steeds vaker verbouwd.
Wereldwijd zijn China en Thailand de grote sjalotten
producten, in Europa is Frankrijk een grote producent.
bosui of lenteui
De bosuitjes worden per bos verkocht, ze hebben maar een
lichte uiensmaak, en smaken vooral fris: om deze reden zijn
ze in salades te vinden. Bosuitjes nemen een belangrijke
plaats in de Oosterse keuken in. In Vietnamese en Thaise
soepen is het een hoofdingredient.
Uien in de provence. Te zien zijn witte ui, knoflook,
rode ui en gele sjalot.
Ui recepten
Uientaart of Quiche basis recept.
1 deciliter room, 1 ei en 1 ui. Klop de ei
door de room voeg de gesneden ui erbij. Doe het
geheel in een bakvorm en zet het in de oven.
De meest bekende variant is dat er ham of spek
wordt toegevoegd.
Ook kan gesneden groente worden toegevoegd.
Allium of de Look familie
Er zijn er veel soorten ui-achtigen :
knoflook, sjalot, sierui, wilde ui, prei.
De ui is een bolgewas, deze plant slaat
in de bol voedsel op om deze in de lente
als eerste van het licht te profiteren.
De uienbol wordt omgeven door een rok
omgeven welke aanvoelt als papier.
