De groene hydra is de grootste rover van het
eendekroos-oerwoud. Tussen de worteltjes van het
eendekroos vinden veel slootdieren een schuilplaats: daphnia, cyclops en dergelijke.
Zij kunnen te prooi vallen aan de hydra, een holtedier.
Het kan zich langzaam verplaatsen langs de wortels
van het eendekroos, meestal hangt het de vangarmen
omlaag, wachtend op een watervlo. Ze zijn als kleine
groene stokjes te zien, bijvoorbeeld tegen het glas.
Het dier plant zich voort door middel van eieren (najaar).
Maar door afsplitsing van delen van het lichaam kan het zich
ook voortplanten. Grote vijand van de hydra is het stekeltje.
Deze vis graast de eendekroos-worteltjes af op zoek naar
onder andere hydra´s. Er is ook een mijt welke hydra´s eet,
en ook sommige slakken eten ze, zoals de grote poelslak.
De inheemse hydra's:
Bovenin : de gesteeelde of hydra fusca,
hierbij is ook geslachtelijke voortplanting
mogelijk.
In het midden:
de gesteelde H vulgaris met knoppen, er onder
dezelfde hydra ineen gekrompen. Dit is de meest
voorkomende hydra.
Links: onderin: een groep cordylophora lacustris.
Rechtsonder: hydra viridis, de groene hydra.
Kleine Hydra viridis in de avond.
Ook s ávonds zijn hydra´s actief.
Er zijn twee knoppen te zien waaruit
2 nieuwe hydra´s zullen groeien.
Een schema van een hydra:
Het lichaam van de hydra beataat
uit een buitenste laag: ectoderm
Deze bevat ook de netelcellen, welke
zich op de tentakels bevinden.
De binnenste laag of endoderm omvat
de lichaamsholte, hierin zijn ook
de geslachtsorganen te vinden, (bij hydra fusca)
Daartussen bevindt zich bij de groene
een laag met zoochlorellen, algen waarmee
het in symbiose leeft. (bij hydra viridis)
Bestrijding van de Hydra
De groene hydra kan een hardnekkige plaag zijn in
een zoetwateraquarium. Dit gebeurd dan vooral in die
aquaria waar levend voer wordt gebruikt, met name
artemia en watervlo. Wat niet helpt is de aquarium
ruiten schoonmaken: hydra's regeneren volledig.
Kies een van de volgende methodes:
1. Niet meer voeren van de vissen: dit werkt snel,
de hydra's verdwijnen maar hebben wel eitjes gelegd.
2. verander van levend voer, geef geen watervlo of
artemia meer, maar bijvoorbeeld rode muggelarve.
3. verwarmen van het aquarium: verwijder eerst de vissen
en voer de temperatuur op tot 42 graden Celsius.
Dit wordt de "Weense methode genoemd".
4. voeg vissen toe die hydra eten: black molly,
labyrinth vissen en zwaardvissen.
5. De grote poelslak en het stekelbaarsje zijn de
natuurlijke vijanden.
6. Flubendazol (Flubenol 5% / 2g per 100 l Aquariumwater)
is effectief, maar doodt ook alle slakken. het lost slecht
op in water, blijft dan liggen op de bodem.
Flubenazol is een antiworm middel welke ook tegen platwormen helpt.
microscopie en hydra, van Leeuwenhoek
In 1702 publiceede van Leeuwenhoek over de polypen welke
hij onder de microscoop had gezien. In 1740 vondt de
Zwitser Trembley de poliepem in de vijver van sorgvliet
in Den Haag.
Deze Trembley liet ook zoen dat wanneer een poliep
een arm beschadigt het de arm afstoot .
Hier dankt het dier ook de naam hydra Aaan
Want daar waar de kop wordt verwijderd groeit er
weer een nieuwe aan.
Hydra's op een gravure van Brehm: boven een bruine hydra die een watervlo heeft gevangen.
onder: de groene hydra.
Sponzen, mosdiertjes en hydra's uit Das leben des binnenwassers van prof. Lampert.(1899)
1 Plumatella fungosa
2 Kruipende mosdiertje of plumatella repens
3 Slanke bryozo of Plumatella fruticosa
4 Fredericella sultana
5 mosdiertje of Cristatella mucedo
6 zakvormig mosdiertje of Lophopus crystallinus
7 Zoetwaterspons of spongilla lacostris
8 Ephydatia fluviatilis
9 Eunapius fragilis
10 Gemullae fragilis
11 Hydra grisea
12 gewone hydra of Hydra vulgaris
13 Hydra viridis
14 Hydra rubra
15 Brakwaterpoliep of Cordylophora lacustris
1 eendenkroos of lemna minor
illustraties van A.E. Brehm
Alfred Brehms (1829-1884) is de aucteur van
"Tierleben ", vertaald als "Het leven der dieren"
(Brehms Life of animals). De volgende illustraties
zijn uit deze uitgave:
de groene hydra aan glas vastzittend. Deze
Hydra viridis wacht op een watervlo welke in de
buurt van de vangarmen komt. De vangarmen bevatten
netelcellen welke de prooi verlammen. De prooi
wordt dan in zijn geheel ingeslikt. Grote hydra´s
eten ook jonge visjes en kleine waterinsekten.
Een foto van Jaap Costo Budde
de groene Hydra
Hydra viridis is de groene Hydra en komt
veel voor in zoetwater, vooral tussen eendenkroos. .
Het dankt zijn groene kleur aan algen welke tussen de
eigen cellen verbijven, een symbiose tussen hydra en alg.
Want in ruil voor voedingsstoffen levert de hydra
bescherming. De alg maakt ook dat de hydra
beter gecamoufleerd is tussen het eendekroos. Ook zorgen
de algen voor zuurstof, want eendekroossloten zijn
zuurstofarm: de bedekking van eendenkroos verhinderd
de ontwikkeling van waterplanten .
Twee Hydra's fusca met al ver ontwikkelde zijknoppen. Wanneer ze nog
groter gegroeid zijn dan laten ze van de hydra los en gaan
onafhankelijk verder. Wanneer de hydra fusca bedreigd wordt
krimpen ze ineen tot een rond balletje.
kijk bij Flickr
Hydra's op een gravure van Oudemans.
1 Samengetrokken hydra
2 Actieve hydra, aan de wortels hangend.
3 Samengetrokken hydra een prooi verterend
4 Hydra, voortbewegend op de poten.
5 Een larve van de zwarte mug gevangen
6 Een knop, bijna volgroeid
7 Een borstelworm, Nais barbata, gevangen
8 Hydra als een spanrups voortbewegend
1 Eendekroos
Op deze website zijn enkele zoetwaterbewoners
te vinden welke al vroeg in het onstaan van het
leven zijn verschenen. Het zijn "levende fossielen",
ze zijn in de loop der tijden.
nauwelijks veranderd. Ze zijn ook alleen te vinden
daar waar het water erg zuiver en helder is.
