Elke lente haal ik kikkerdril uit de vijver. Het is een
genot om deze te zien opgroeien tot kikker of pad.
Van kikkerdril tot kikker ondergaan de kikkers
verschillende stadia, het proces van vis naar landdier
wordt metamorfose genoemd.
kikkerdril-stadium
eerste week
Prachtig met het blote oog of onder de microscoop: in het
doorzichtig omhulsel is het draaien van de embryotjes mooi
te volgen. de dooier wordt langzaam opgebruikt en
door een gat in de wand ontsnapt het beginnend kikkervisje.
Eitjes die het niet halen worden ondoorzichtig of grijzig.
doorsnede van 1 kikkerdrilei met kikkervisje-embryo.
In de wand van de eitjes groeien algen: door de zuurstof
productie zal het dril bij warm weer opstijgen, bij donkere
lucht zakt het dril naar de bodem. Dit is eigenlijk een
vorm van symbiose tussen alg en kikker: Ze hebben er beide
voordeel van. Door het opstijgen van de kikkerdril is er
minder kans dat het wordt opgegeten door de vlokreeft.
Daarnaast eet het kikkervisje van de alg. De alg
heeft voordeel omdat er een goede voedingsbodem is. Doordat
het smiddags naar de oppervlakte stijgt ontvangt het meer zonlicht.
Bijna alle slootdieren eten kikkerdril : stekeltjes, watersalamander, Vlokreeft , zoetwaterkreeft etc.
Kikkerdril tussen waterpest in de namiddag: zuurstofbelletjes
trekken het dril omhoog naar de oppervlakte. De algen zullen
als voedsel dienen voor de jonge kikkervisjes.
Als de kikkervisjes uit hun ei zijn gekomen liggen ze bovenop
de dril, ze blijven daar dan even liggen voordat ze rond
gaan zwemmen op zoek naar voedsel. In dit stadium zijn ze erg
kwetsbaar en hebben kieuwademhaling.
donderkopjesstadium
eerste maand
Vooral een kop met een staart. Er zijn uitwendige
kiewen te zien. De meeste zuurstof komt via
deze kieuwen een klein gedeelte via de huid.
De kikkervisjes eten graag de alg van het glas.
Kikkers leggen alleen in vijvers waar algen
zitten kikkerdril, zij ruiken dit van verre.
Kikkervisjes hebben de neiging zich in eendekroos
te verschuilen, ze voeden zich dan met de planktonalgen
welke direct onder het oppervlakte zweven
De onderkant van de kop van een kikkervisje, sterk vergroot:
in plaats van een mond bezit het kikkervisje een verharde
onder en bovenlip waarmee het algen schraapt,
van waterplanten of hier van de lens, vergroting 40x
4 pootjes en een staart:
tweede maand
Dit is het moeilijke stadium: want de kikkervisjes veranderen:
de kieuwen verdwijnen en ze komen aan de oppervlakte om
adem te halen. Ook schakelen ze om. Ze eten kleine
andere waterdieren en kadavers,en ook drijvend
vissevoer. Wanneer de voorpootjes verschijnen houden
ze op met eten en verteren dan hun staart
kunstmatige voeding: geef rode muggelarven anders steekt
kannibalisme de kop op. Uiteindelijk verdwijnt de
staart tot een klein puntje.
Een bak met jonge kikkertjes, gefotograveerd door Marnix Bakker.
Geef ze fruitvliegjes, of doe zoals Marnix die voor
deze kikkertjes bladluizen vangt. Stofkrekeltjes kan ook
maar deze zullen vast en zeker ontsnappen en daarom
niet aan te raden. Op de foto is te zien dat er twee
jonge kikkertjes tegen het glas op lopen, daarom moet
de bak van boven dicht zijn.
kikkertjesstadium
na 2 tot 3 maanden
Er blijft dan een klein kikkertje over.
Dit kikkertje moet iets hebben waarop het kan uitrusten ,
dus een plat stukje hout wat in het water drijft.
In dit stadium vallen de meeste slachtoffers
door kannibalisme van grotere soortgenoten en verhongering.
Groene kikker en bruine kikker dienen uit de buurt gehouden te worden.
Voedsel : geef ze Fruitvliegjes, leg een schijfje sinasappel neer,
de fruitvliegjes ruiken dat van grote afstand,
ook kan je fruitvliegjes kopen in de winkel.
reuze kikkervis
Wanneer een kikkervis te weinig te eten heeft stopt
niet alleen de groei maar ook de ontwikkeling.
De kikkervis wordt dus niet ouder. Wanneer dit lang
duurt komt de winter en blijft de kikkervis de hele
winter in het water. In de lente hebben deze grote
kikkervissen een voorsprong op de nieuwe kikkervisjes:
Ze zijn al groot als ze op het land komen en ook eerder
geslachtrijp.
kikker of pad?
Kikkerdril van padden vormt snoeren.
Het dril van de groene kikker is in mei te vinden,
dat van de bruine al eerder in maart of april.
Het dril van de groene zakt naar de bodem,
dat van de bruine blijft aan de oppervlakte.
De pad legt zijn eieren in snoeren, kikkers in bollen.
De kikkervisjes van kikkers zijn licht met vlekjes,
die van padden zijn donker, bijna zwart en iets groter
kikkerdril in ondiep water in de namiddag
kikkervisjes faq
hoe begin je met kikkervisjes?
Neem een grote pot en doe daar wat waterpest of hoornblad
in. Doe daarin wat kikkerdril. Vooral niet teveel.
Als de kikkervisjes groter worden doe er dan
een stukje kurk in of kikkerbeet. Kikkervisjes
opkweken tot kikkertjes is erg makkelijk.
wat eten kikkervisjes?
Als ze net uit het ei komen is de aanslag wat op
waterplanten groeit het beste. Maar het goedkoopste
is komkommer in dunne plakjes en doorgesneden tomaat.
Ook goed is gekookte spinazie.
Wanneer ze groter worden eten ze ook vissevoer.
Let op! als de kikkervisjes pootjes krijgen en het water
uit willen dan eten ze nog alleen maar kleine vliegjes.
het makkelijkste zijn fruitvliegjes± leg wat stukjes
fruit buiten neer, in korte tijd verzamelen zich daarop
fruitvliegjes. Leg het stukje fruit met vliegjes in
het bakje van de kikkers.
wat zijn de grootste moeilijkheden?
Er kan masale sterfte van kikkers ontstaan vooral als
er teveel kikkervisjes in een bak zitten, Het water
wordt ineens troebel en er treedt dan masale sterfte op.
Ook kan er te weinig zuurstof in het water komen, vooral
als er teveel kikkervisjes zijn of de temperatuur te hoog is.
Als de kikkervisjes pootjes krijgen willen ze het water uit
Hier krijg ik de meeste emailtjes over.
Begin dan tijdig met het kweken van fruitvliegjes! Vaak
is de rand te hoog zodat de kikkertjes niet uit het water
kunnen komen. Een ronde kurk bijvoorbeeld is veel te hoog
voor kikkertjes. Drijvende waterplanten zoals kikkerbeet
zijn goed.
In het begin zijn de kikkertjes zo licht dat ze via het
glas omhoog kunnen lopen, sluit daarom de pot van boven af.
De kikkervisjes van de groene kikker, de groene kikker drilt
vanaf mei, bij koude winters in juni. Bruine kikker drilt
vanaf maart/april. Groene kikker en bruine kikker zoeken water op wat naar algen
ruikt, zodat de voedsel voor de kikkervisjes verzekerd is.
De illustratie is van Brehm.
een volledige metamorfose:
het jonge kikkertje op de hand van adri.
Donderkopjes eten van het aangroeisel op de
top van Hoornblad.
illustraties van A.E. Brehm
Alfred Brehms (1829-1884) is de aucteur van
"Tierleben ", vertaald als "Het leven der dieren"
(Brehms Life of animals). De volgende illustraties
zijn uit deze uitgave: