waterwereld

Portugees oorlogsschip


Dit is een groot kwalachtig dier welke in de Atlantische
Oceaan voorkomt, en af en toe in de Noordzee. De steek
van het Portugees oorlogsschip is extreem pijnlijk en
soms dodelijk. De tentakels van het dier kunnen 40 meter lang worden.
Het verspreidingsgebied is groot: het dier komt
in alle oceanen voor, de noordergrens is bij Cape Cod.
In de oceaan komen velden van dit soort dieren voor,
bestaande uit duizende kwallen.


Portugees oorlogsschip is een samengesteld dier.


Het Portugees oorlogsschip is een uit 4 poliepen samengesteld dier. Het dier lijkt een organisme te zijn , maar de 4 verschillende type poliepen werken samen in een kolonies. Het Portugees oorlogsschip behoort tot de Siphonophorae of siphonophora, een orde van hydrozoa. Dit is een klasse van ongewervelde zeedieren die behoren van de stam Cnidaria. De meeste Siphonophorae vormen drijvende kolonies waarvan het Portugees oorlogsschip het bekenste is.



Bij windstil weer steekt het Portugees oorlogsschip
bijna volledig met zijn vlag of zeil boven het
wateropppervlakte uit.
Een afbeelding van Hashime Murayama.


Andere vissen bij het portugees oorlogsschip.


Het bekende clownsvisje en het de yellow Jack zijn vaak
in de buurt van het Portugees oorlogsschip te vinden.
Zij vinden hier vooral bescherming tegen andere vissen.

Pneumatofoor van het portugees oorlogsschip


Dit is een van de gespecialiseerde poliepen,
welke ook niet zonder de andere poliepen kan leven.
Deze bovenste poliep heeft een met lucht gevulde blaas.
De lucht kan hieruit ontsnappen, zodat de kwal
dieper in het water ligt. Dit is belangrijk bij storm. Ook kan de vorm aangepast worden, waardoor het
portugees oorlogsschip minder wind vangt.
Het gas waarmee de pneumatofoor wordt gevuld bestaat bijna alleen maar uit stikstofgas, het wordt geleverd door de andere poliepen. In het engels wordt het dier soms blue bottle genoemd doordat het zonlicht er blauw doorheen kleurt. De pneumatofoor kan soms op tropische stranden worden gevonden:
de andere poliepen zijn dan al afgestorven en vergaan.

De andere poliepen van het portugees oorlogsschip


dactylozoïden: Deze vormen de lange tentakels. De tentakels vangen
en verlammen het voedsel, vooral kleine vissen.
Wanneer de prooi verlamt is krullen de tentakels om
de prooi en hijsen deze op door zich op te rollen.
gastrozoïden: de spijsverteringspoliepen.
gonozoïden: de voortplantingspoliepen.

voortplanting van het portugees oorlogsschip


De gonozoïden produceren mannelijke en
vrouwelijke voortplantingscellen. Deze verenigen
zich en er vormt zich een zwemmende kleine poliep.
Maar de gonozoiden rijpen niet tegelijkertijd,
zodat er weinig zelfbevruchting optreedt.

lederschildpad en portugees oorlogsschip


De lederschildpad is een belangrijke vijand van
het Portugees oorlogsschip. Deze soort is sterk afgenomen.
Een van de redenen waardoor het oorlogsschip vaker is te zien.
Er zijn zeeslakken welke ongevoelig zijn voor netelcellengif.
De zwemmende paarsgekleurde zeeslak Janthina janthina voedt zich met portugeesoorlogsschip en bezaantje. Ook kusten en stranden kosten het leven aan de oorlogsschepen.


Glaucus en portugees oorlogsschip


Glaucus atlanticus is immuun voor het gif
van het Portugees oorlogsschip. Deze zeeslak
voedt zich dan hiermee.
Kijk voor meer info bij plankton

gestoken door het portugees oorlogsschip


Gebruik geen azijn: dit verergert de pijn. Een beet van
dit dier voelt aan als een zweepslag en veroorzaakt
ook gelijke huidafwijkingen. een ander probleem is dat
de tentakels de neiging hebben om een ledemaat
heen te draaien waardoor een mens erin verstrikt
kan raken en op die manier verdrinken. Dit zijn
geen snelle bewegingen van de vangarmen, maar er
kan zich wel een kluwe vormen.

evolutie en portugees oorlogsschip


Dit samengaan en volledig afhankelijk worden
van de poliepen kan als aparte weg in de
evolutie beschouwd worden, op weg naar
steeds gecompliceerdere organismen. Deze manier
van kolonievorming vertoont nog de meeste
overeenkomst met de sociale insecten,
zoals de bij en de mier.

Pacific man of war of Physalia utriculus

Deze is veel kleiner dan de beruchte Portugees oorlogsschip.
Van de Pacifische zijn geen slachtoffers bekend.
In de Australische wateren is dit dier verantwoordelijk
voor vele kwallen beten welke erg pijnlijk zijn.


De Hydroïdpoliepen of Hydrozoa

Dit zijn neteldieren (Cnidaria) welke vooral van plankton leven.
Het is een biezonder veelvormige klasse der dieren welke
vooral van plankton leven, sommige vangen ook grotere prooien.
Vele vertegenwoordigers van deze groep van
dieren bezitten het vermogen om licht te geven.




Bij windstil weer steekt het Portugees oorlogsschip
bijna volledig met zijn vlag of zeil boven het
wateropppervlakte uit.
Een afbeelding van Hashime Murayama.



Portugeel oorlogsschip met een scholenvisje waarvan
er eentje zojuist is gevangen. Een afbeelding van A.E. Brehm.




Enkele biezondere vormen van zeeleven. Colin & Cie, 1897
1 eendenmossel
2
het portugees oorlogsschip
3 salps
4 Phidoloporidae sp
5 Flustra foliacea of breedbladig mosdiertje of bladachtig hoornwier
6 Botrylle sp
7 zeemuis of fluwelen zeemuis of Aphrodita aculeata
8 Schelpkokerworm of Lanice conchilega
9 Spiraalkokerworm of Spirographis spallanzi