dwergmuis of oogstmuis
Dit is een uiterst kleine muizensoort welke zo klein is dat tegen een halm kan opklimmen.Het diertje leeft dan ook voornamelijk van graansoorten. Maar de dwergmuis is niet kieskeurig: ook insecten en vruchten wil het eten. De dwergmuis leeft in gebieden met hoog gras en bosranden. Het is zowel overdag als in de schemering actief, alleen of in groepjes.
Een dwergmuis op tritium, een graansoort.
Met dank voor de foto aan Robert-Bannister
dwergmuis is klein
Dit is de kleinste muissoort en een van de kleinste zoogdieren. Het dier is niet veel groter dan een kever. Omdat het zo klein is verliest het dier veel warmte . En omdat het een zoogdier is, is de dwergmuis gevoelig voor afkoeling. Het moet veel verbranden om warm te blijven. Een dwergmuis moet daarom dagelijk een derde deel van het eigen gewicht (10 gram of minder) aan voedsel opnemen. En het kan maar biezonder weinig reserve voedsel als onderhuidsvet opslaan. Dwergmuizen zijn daarom biezonder gevoelig voor onderbrekingen in de voedselaanvoer.
dwergmuis nest
Het nest van de dwergmuis bevindt zich een halve meter boven de grond, meestal hangt het in een struik, een bramenstruik bijvoorbeeld. Het nest is kogelrond, met maar 1 ingang.
De dwergmuis, het puntje van de staart gebruikt de dwergmuis als grijpstaart. De staartppunt kan zich om een halm draaien. De bovenzijde is oranjebruin van kleur, de buik witachtig. De oren steken maar weinig boven de vacht uit. Een afbeelding van R. Lydekker.
dwergmuis voortplanting
De voortplanting is razendsnel, en alleen in de koudste wintermaanden worden geen jongen geboren. In de zomer worden de meeste jongen per worp geboren. Een maximum van 8 jongen per worp is mogelijk , maar meestal veel minder. Er kunnen jaarlijks 7 nesten worden geproduceerd . De jonen wegen bij de geboorte minder dan een gram en kunnen al na 2 weken hun eigen voedsel eten.
dwergmuis, oogstmuis achteruitgang
Graanvelden hebben weinig last van de dwergmuis :
het graan is te kort rijp om voor de dwergmuis
van veel nut te zijn: De dwergmuis is daarom
aan het achteruit gaan: steeds minder gebieden
zijn voor dit dier geschikt als leefgebied.
Om deze reden is de dwergmuis een beschermde diersoort.
Dwergmuizen werken vaak samen bij het bemachtigen van voedsel, het geeft een boeiend kijkspel. Een van de muisjes houdt de wacht. Een kinderboek illustratie van "Friends of Field and Forest" (Eleanor E Helme), illustraties van Barbara Briggs (1920).
vijanden van de dwergmuis, oogstmuis
Vooral vogels zijn in staat om de dwergmuis uit
de halmentoppen te plukken, maar ook ratten
en vele andere dieren eten dwergmuizen.
Wanneer er een groeje dwergmuizen aktief
is, houdt eentje de wacht voor vogels.
Dwergmuizen uit A. Brehm, in de tijd dat dit geschilderd werd waren dwergmuizen een belangrijke oorzaak van oogstverlies.
Knaagdieren uit: "wat is dat voor een dier" 1950.
1 blinde muis of Spalax microphthalmus
2 veldmuis of Microtus arvalis
3 berkenmuis of Sicista betulina
4 bosmuis of Apodemus sylvaticus
5 dwergmuis
6 brandmuis of Apodemus agrarius
7 rosse woelmuis of Myodes glareolus of Clethrionomys glareolus
8 huismuis of mus musculus domesticus
9 hamster of Cricetus cricetus
10 zwarte rat
11 relmuis of zevenslaper of Glis glis of Myoxus glis
12 bruine rat (Rattus norvegicus)
13 eikelmuis of tuinslaper of Eliomys quercinus
14 hazelmuis of Muscardinus avellanarius