lemna minor Engels: lesser duckweed
Duits: Kleine Wasserlinse
Een klein zoetwater drijfplantje met een enkelvoudige wortel. Dit plantje
groeit razendsnel door zich te delen, en wordt daardoor soms tot een plaag.
Het gezelschap van het eendekroos, een plaat uit 1924
1 Witte Waterlelie (Nymphea alba)
2 Waterhanenvoet (Ranunculus aquatilis)
3 Hoornblad (Ceratophyllum demersum)
4 Vederkruid (Myriophyllum aquaticum)
5 Kikkerbeet (Hydrorchis morchis)
6 Fonteinkruid (Potamogetum natans)
7 Sterrenkroos of Voorjaarshaarstreng ( Callitriche vernalis)
8 Eendekroos (lemna minor)
9 Grote wegbree (Alisma plantago)
10Pijlkruid (Sagittaria sagittifolia)
11Vertakte of Grote egelskop (Spargonium ramosum)
12Gele Lis (Iris pseudocorus)
13Gewone Wederik (Lysimachia vulgaris)
14Lisdodde(Typha latifolia)
15Waterscheerling (Cicuta virosa)
16Zwanenbloem (Butomus umbellatus)
17Riet( Phragmites communis)
18Gewone Meerjuffer ( Calopteryr virgo), mannetje
een nuttig plantje
Zoals gezegd: dit plantje haalt veel verontreiniging uit het water
en wordt om die reden door waterzuiveringsbedrijven ingezet.
Het haalt efficienter ammonia uit het water dan algen.
Doordat een groot deel van het licht wordt tegengehouden
bestrijdt dit plantje ook op deze manier alg groei.
De wortels zijn een maat voor de vervuilingL
: in sterk verontreingd water maakt het korte wortels.
Bij vrieskou zinkt het plantje tijdelijk naar de bodem.
-1 rode watermijt
-2 geleirups mosdiertje (Cristella mucedo).
-3 Hydra
-4 Visbloedzuiger (Piscicola).
-5 Branchipus schaefferi, een zoetwatergarnaal
-6 Plumatella, een mosdiertje.
-7 Apus, een arthropod
-8 Schijfhoren (Planorbis planorbis), een longslak
-9 Drie-doornig Stekelbaarsje
-1 Eendekroos
-2 Kikkerbeer
het eendekroos als zuiveraar
Eendekroos is recordhouder: het kan in 4 dagen verdubbelen!
Op deze manier kan het de oppervlakte volledig bedekken.
Eendekroos groeit 20x zo snel als mais. Het plantje neemt
dan grote hoeveelheden ammonia,
nitriet of nitraat op en zuivert op zo´n manier het water.
Door het zonlicht te filteren voorkomt het dat algen de
vijver laten dichtgroeien.
De voedingstoffen worden met de onderkant van de bladeren
opgenomen: het worteltje is vooral een anker waarmee het
plantje zichzelf aan de andee plantjes vasthoudt
Een nadeel is dat eendekroos gevoelig is voor
temperaturen rondom het vriespunt: Dan zakt het
naar de bodem en houdt winterslaap.
Daardoor is de methode minder geschikt voor Nederland.
Tenzij er gebruik wordt gemaakt van afvalwater welke
door de industrie is opgewarmd.
Al-Nozaily, Purifying water with duckweed.
landbouw op zilte grond
Nederland en Belgie verzilten in toenemende mate.
Wereldwijd is er net zoveel zoet als brakwater.
Sommige groenten en granen zijn beter bestand tegen
verzilting dan andere, vooral de oudere gewassen
doen het goed op zilte grond.
Dit zijn twee zaadlobbigen welke sterk aan
eenzaadlobbigen doen denken: Het zijn tredplanten,
en de bladeren staan in rozetten bij elkaar.
Het zijn windbestuivers , met de zaadjes als aar
op een lange stengel.
De grote familie van de Weegbree bevat vele bekende planten:
- Geslacht: Plantago of weegbree
Plantago coronopus (Hertshoornweegbree)
Plantago lanceolata (Smalle weegbree) grote weegbree (Plantago major
Plantago media (Ruige weegbree)
Zandweegbree (Plantago arenaria)
Zeeweegbree (Plantago maritima) muurleeuwenbek
Het gewone eendekroos: in groepjes van 3 tot 5 bij elkaar ,
elk blaadje heeft 1 worteltje, de blaadjes zijn van boven groen en onder wit.
het wortelje is onderin verdikt.
Wortelloos kroos (Wolffia arrhiza) Zoals op de afbeelding
te zien is zijn er geen worteltjes en zijn de blaadjes bol.
komt vooral voor in rustig en voedselrijk water.
Het bultig eendekroos: met holle blaadjes, l van onderen.
Het veelwortelig kroos: elk blaadje heeft meerdere worteltjes
Het driekant kroos: net onder het oppervlakte, een plantje wat vriendschap heeft gesloten met
het stekeltje die zich er graag verschuilt
het Eendekroos oerwoud
Tussen de wortels van het eendekroos is een wonderwereld
van kleine diertjes te vinden .
Allereerst jonge salamanders, met name de larven
van de kleine watersalamander. En natuurlijk ook kikkervisjes en de larven van veel
waterinsekten vinden hier een schuilplaats: Ook daphnia, diaptomus en cyclops schuilen hier. hydra is van deze dieren de grote vijand,
de zoetwaterpoliep vangt met de tentakels de prooi: op dit plaatje
hangt de hydra aan de blaadjes van het eendekroos.
eendekroos met hydra.
Ook kleinere prooien als
pantoffeldiertje en rotiferia zijn prooi voor de hydra,
maar ook jonge visjes.
De larve van de Witte mug' is geheel doorzichtig en wacht
tussen de wortels van het eendekroos oerwoud op prooi.
lemna polyrhiza of spirodella polyrrhiza met aangehecht Lophopus cristalinus, een bryozoa
Lophopus cristalinus heeft vangarmpjes waarmee het algen en bacterieen wegvangt.
Groot eendekroos staat in de belangstelling door de grote capaciteit
voor het reinigen van water van zink, lood en nikkel. (Shanti S. Sharma , J.P. Gaur, 1994)
Lemna polyrhiza heeft meerdere worteltjes per plantje.
Eendekroos overlast
Eendekroos doet een vijver snel dichtgroeien. Het sluit
dan ook het oppervlakte af zodat er geen zuurstof de
vijver in kan dringen. Een vijver is vrij eenvoudig van
eendekroos te ontdoen wanneer er geen andere planten
in de buurt zijn: Een dik touw , eventueel met drijvertjes
er aan over het oppervlakte trekken. Daarna met een
schepnet leegmaken. De verwijderde eendekroos bevat
veel fosfaat en nitraat, dus ver van de vijver verwijderen.
Ook mogelijk is: een lichte stroming laten ontstaan
door een vijverzuiverings instalatie of een fonteintje.
Eendekroos hecht zich niet aan de ondergrond dus wordt dan
meegevoerd. De meest natuurlijke manier is het houden
van eenden.
Voorkomen dat de vijver dichtgroeit is natuurlijk
het beste: voer geen goudvissen of koi,doe geen
kunstmest in het water. Verwijder bladeren van de
bodem. Voeg waterplanten toe, zoals waterlelie.
Riet is een goed concurrent.
Eendenkroos verwijderen
Bij vijvers gebeurt dit met een boot voorzien
van een maaiarm. Die haalt 80 procent van het
kroos weg maar werkt echter averechts: de boot
woelt tijdens het verwijderen van het kroos
ook de bodem om. Daarbij komen voedingsstoffen
in het water waardoor het kroos sneller
gaat groeien. Nieuwe vindingen zoals een
waterwiel op zonne-energie maken het in
de toekomst mogelijk om eendekroos op een
energie-arme manier te verwijderen en ook
voedsel te produceren.
Eendenkroos economisch bestrijden
De eenvoudigste en goedkoopste manier
van eendenkroos bestrijding is het uitzetten
van graskarpers, deze eten als ze volwassen
zijn ook het eendenkroos. Graskarpers eten
per dag hun eigen gewicht aan waterplanten
en hebben een grote groeisnelheid.
Maar zet alleen graskarpers uit als:
de vijver volledig bedekt is met eendenkroos,
er geen ander leven in de vijver is, en er
dus ook geen andere plantaardig leven is:
Graskarpers eten namelijk alle planten op.
Graskarpers planten zich alleeen voort bij
hoge temperaturen
Eendekroos als veevoer
Eendekroos bestaat voor 30% uit eiwit, en is snelgroeiend.
Het is om die reden een ideaal vervanger van soja meel.
Eendekroos wordt door kippen en eenden, vee en vissen
gegeten.
In 2011 werden de resultaten van een haalbaarheidsstudie
bekend: het is inderdaad economisch verantwoord om
eendekroos te kweken uit digestaat, digestaat is vergiste
mest. Door de productie van veevoer uit mest zal de hoeveelheid
te importeren veevoer afnemen, maar ook de totale
hoeveelheid mestoverschot afnemen. Als productie wijze
wordt een gesloten kringloop aanbevolen.
Eendekroos kan ook in brak water worden gekweekt.
In water wat warmer is door het koelwater in van industriele
processen kan eendekroos enorme groeisnelheden bereiken.
Eendekroos veevoer brokken
De grote hoeveelheid eiwit, maar ook de smaak
en vooral geur van eendekroos-veevoer brokken
maken dit tot een ideale veevoer vervanger in
ons waterrijke land . Het neemt dan vooral de
plaats in van het eiwitrijke soya. runderen
en ook kalveren lusten het graag.
Eendekroos de sleutel tot een korte nutrieten kringloop
Eendekroos commercieel
Het grootste obstakel bij het gebruik van eendekroos
als veevoer is het drogen:
Direct drogen is dus te kostbaar, maar bij inkuilen
zijn met name deze kosten veel lager ( 2012). De eerste
proeven waren erg positief: koeien aten het net
zo graag als kuilgras.
Eendekroos als biobrandstof
In hetzelfde rapport wordt ook de mogelijkheid overwogen
om eendekroos als biobrandstof te gebruiken.
eendenkroosoogstmachine
Een eendenkroosoogstmachine op zonneenergie is operationeel
in Zegsveld. Het kroos kan dan direct als veevoer worden gebruikt.
Het inkuilen van eendekroos
Het inkuilen van eendekroos is niet direct mogelijk,
het bevat te weinig structuur. Inkuilen slaagt
alleen bij toevoeging van additieven, melasse
gaf daarbij een goed resultaat en is relatief
goedkoop en praktisch. Ook goed mogelijk is
om de eendekroos te bewaren in luchtdicht af te
sluiten containers (zuurkooltonnetjes).
Inkuilen van eendenkroos als veevoer met verschillende additieven
eendekroos kleinschalig als bijvoer
Wanneer in de drinkbak van kippen, eenden, koeien
en andere boerderij dieren wat eendekroos wordt
uitgezet zal dit kroos zich in die bakken handhaven,
ook wordt de bak leeggedronken: op deze
manier komt er met het drinkwater een klein beetje
voer mee. bij kippen is op deze manier een 1%
daling in de voer kosten mogelijk.
