Een van de populairste en meest geteelde groenten.
De tomaat is een snelgroeiende plant welke veel zon
en mest nodig heeft. Struiktomaten leveren
wereldwijd gezien bijna alle tomaten, maar in
kassen zijn de klimtomaten veel gebruikt.
tomaten in de moestuin.
Tomaten hebben veel warmte en licht nodig,
dus geef ze het warmste plekje van de moestuin.
En begin zo vroeg mogelijk in de lente.
Het is bij tomaten in de moestuin een goed
idee om een klein kasje, koude bak of een
plastic tunnel te gebruiken.
Plant tomaten niet in de buitenlucht voordat
de vorst verdwenen is, maar zoals gezegd,
beter is het om vroeg te beginnen onder glas
of plastic.
het zaaien van tomaten.
De tomatenzaailing heeft veel licht en
warmte nodig en de blaadjes mogen elkaar
niet raken. Zaai dun, 2 maanden voor ze
de buitenlucht ingaan. Leg de zaadjes in
een potje en bedek ze met een dunlaagje
compost/tuinaarde.
Tomaten ontkiemen makkelijk, dun ze uit
en kweek ze op in een (binnen)kasje.
het zaaien in februari
Begin met het zaaien van tomaten al in februari
Doet dit dus bimmenshuis.
Zaai de zaden op potgrond en bedek ze met
een dun laagje scherp zand.
Na opkomst worden ze voorzichtig verpot.
Verpoten dient bij kamertemperatuur te gebeuren.
Deze pot tomaten mogen in april de kas in.
Tomaten en Anne, die cherry tomaatjes opkweekt.
Tomaten in de volle grond
Tomaten houden van rijke vochtige grond,
en vooral warmte en licht!
Zet ze niet grond waar eerst aardappelen
hebben gestaan (verwantschap). Verwijder
gele blaadjes van de tomatenplant.
Wannneer ze langs touwtje groeien (zoals op
de foto hieronder) moeten regelmatig opnieuw
opgebonden worden.
het plukken van tomaten
wacht niet te lang met het plukken van
tomaten, ze kunnen in de zon narijpen.
Wanneer ze te lang aan de plant blijven
gaan ze barsten , rotten of door
vogels opgegeten. Groene tomaten kunnen
ook tot jam worden verwerkt.
groene tomaten rijpen
Wanneer er veel groene tomaten zijn is het
de beste manier om ze sneller te laten rijpen:
laat ze rijpen bij huiskamertemperatuur en
leg er rijpe appel tussen , een rijpe banaan kan ook:
het glycogeen wat de appel produceert
versnelt de rijping.
groene tomaten confiture
Jam van groene tomaten is een ideale manier
om grote hoeveelheden onrijpe tomaten weg te werken.
Groene tomaten kunnen niet gegeten worden
doordat ze een giftige stof bevatten, het Solanin
of Tomatin genoemd. Door verhitting wordt een
deel van de Solanin afgebroken, maar niet alles.
Een ander probleem is dat groene tomaten
confiture nou niet echt lekker is: het is
vooral zurig. In Oosteuropa is het daarom
gebruikelijker om er chutney van te maken.
recept groene tomaten jam
1 kilo groene tomaten
0.8 kilo suiker
sap van 1 citroen
snij de groene tomaten in stukje en verwarm
in een pannetje op een een dun laagje water.
Eventueel mixen met staafmixer. voeg de suiker
en citroensap toe.
10 minuten pruttelen: schep het schuim eraf .
Giet het mengsel in brandschone jampotjes ,
deksel erop, omdraaien, doek erover.
af laten koelen. klaar.
recept groene tomaten chutney
Groene tomaten chutney is lekkerder dan de jam:
de basis van chutney zijn grote hoeveelheden uien,
knoflook azijn en suiker, en natuurlijk de groene tomaten:
Dit is een richtlijn voor de hoeveelheden:
3 kilo groene tomaten,
1 kilo uien,
1 kilo suiker,
1,5 liter azijn,
verhit de azijn en voeg de gesneden groene
tomaten en uien toe. laat koken, voeg de
suiker toe , laat 10 minuten prutelen.
Verwijder eventueel schuim met een spatel.
voeg dan kruiden toe:
traditioneel is dat mosterdzaad, bijvoorbeeld
een ons, knoflook, en eventueel: peperkorrels,
dillezaad, anijszaad, jeneverbessen, kerrie
takjes marjolein etc.
giet het geheel in brandschone grote jampotten,
deksel erop, omdraaien, doek erop, langzaam
laten afkoelen.
Deze tomaten zijn zgn struik tomaten, de cultivar heet 'early cherry'.
Roma tomaten of pruimtomaten
De Roma tomaten zijn langwerpig van vorm en
zijn in elke supermarkt te koop tegenwoordig.
De smaak is wat zurig en flauw, en worden vooral
in soep en sauzen gebruikt. De Roma tomaten
zijn dezelfde tomaten welke in blik te koop
zijn, gepelde tomaten in blik dus,
dan heten ze pomodori tomaten.
Roma tomaten hebben dik vlees, en zijn biezonder
bestand tegen ziektes. Het gewicht is erg hoog,
en ze worden zowel in kassen als buitenshuis
geteeld. Van deze Roma tomaten wordt ook
ketchup gemaakt.
Tomaten, commercieel gekweekt, hangend aan sisaltouw,
deze worden trostomaten genoemd.
onderin is het bevloeingssysteem te zien.
De trostomaten rijpen van onder naar boven,
bovenin zijn de bloemen te zien.
het klimmen van tomaten
Tomaten klimmen langs een stok of touw omhoog.
Bij een stok wordt de tomaat met een touwtje
vastgemaakt aan de stok. Dit wordt vooral
bij buitentomaten gedaan. Een touw wordt
bovenin de kas vastgemaakt en onder aan de plant.
De plant wordt vervolgens om het touw geleidt.
het dieven van tomatenplanten
Verwijder de zijscheuten uit de oksel van de
tomatenplant, dit kost de plant namelijk extra
energie. Dus maar 1 hoofdstengel. Ook de oudste
onderste bladeren kunnen het beste verwijderd
worden naarmate de plant ouder wordt.
Dit is dan vooral van belang om schimmels
tegen te gaan. Wannneer de plant niet meer
verder omhoog kan omdat hij bovenin is
gekomen wordt de groeipunt afgebroken.
Maar de plant moet wel altijd een groeipunt
overhouden , dus laat dan een zijdief staan.
tomaten in september
Na september heeft het geen zin om nog tomaten
te telen, niet in de volle grond maar ook niet
in een kasje.
Probeer dus de laatste tomaten nog rijp te
krijgen; na september is de temperatuur te
laag om de tomaten nog rijp te krijgen,
Doe dat zo: knijp de top van de tomatenplant fijn,
er gaat dan meer sap naar de tomaat.
Maar laat altijd een diefje staan,
anders stopt de plant in zijn geheel.
Na september heeft tomatenteelt geen
zin, pluk de onrijpe tomaten en laat
ze binnen rijpen, de temperatuur moet
15 graden of hoger zijn.
commerciele rijping tomaten
In kassen worden de tomaten groen geplukt
en daarna gerijpt met etheen gas, dit werd
vroeger ethyleen genoemd. Op deze manier
onstaan wel rode, stevige tomaten, welke
lang houdbaar zijn. De smaak gaat echter
verloren, dit zijn de zogenaamde "Wasserbomben"
en niet te vergelijken met de op stamm
gerijpte tomaten.
plukken commerciele tomaten
In het Westland worden tomaten door
Oost-Europeanen geplukt. Een plukker
haalt zo'n 700 kilo per dag, een
beginnend plukker haalt niet meer
dan 250 kilo per dag.
groene tomaten rijpen met etheen
Etheen wordt ook door rijpende bananen
geproduceerd, dus de rijping van groene
tomaten kan versneld worden door er een
rijpende banaan bij te leggen. De smaak
zal er niet door verbeteren.
Nachtschade familie
De nachtschade familie is een grote plantenfamilie
van giftige planten. Maar enkele belangrijke gewassen
behoren er ook toe.
De gewassen zijn gevoelig voor parasieten
welke in de nachtschade familie voorkomen.
Op deze website zijn te vinden;
Plantenpaspoort en aardappelspindelknolviroïde (PSTVd)
Er is een virus binnen de nachtschadefamilie welke
grote schade kan toebrengen, het PSTVd.
Om verspreiding van dit virus tegen te gaan is
het plantenpaspoort ingevoerd , welke voor Brugmansia
en Solanum jasminoides geldt. Het virus wordt ook
via stekken door gegeven. Het doel van plantenpaspoort
is de verspreiding naar tomaat en aardappel te voorkomen.
Het plantenpaspoort laat de herkomst van de plant zien.
Nachtschade allergie
Een allergie voor nachtschade is zeldzaam,
en ontstaat nadat er al eerder een allergie
is opgetreden voor graspollen (kruisreactie).
Het is dan voldoende om de betreffende nachtschade
uit het dieet weg te laten. Een allergie tegen
alle nachtschade leden is niet waarschijnlijk.
Tomaten zijn er in oneindig veel variaties, dit
zijn macrobiotisch geteelde tomaten.
Tomaten op een Spaanse markt in de zomer, de tomaten
komen hier direct van het veld.
Tomaten van moderne tomatenrassen:
1 San Marzano
2 yellow clementine
3 green zebra
4 Blondkopje
5 Black cherry
Tomaten horen bij een griekse salade samen met knoflook boter en stokbrood.
Griekse salade
2 vleestomaten
1 komkommer
200 g feta
1 rode ui
1 teentje knoflook
3 el (rode wijn)azijn
3 el olijfolie extra virgine
zout
versgemalen zwarte peper
verse basilicumblaadjes
zwarte olijven
Bereidingswijze:
Tomaten, komkommer in stukken en plakjes, Feta kaas verbrokkelen.
de rode ui pellen en in dunne ringen snijden. Meng de tomaten,
komkommer, feta en ui door elkaar. Snij het knoflookteentje
in kleine stukjes, en roer er de azijn, zout, peper en de
basilicumblaadjes door. Klop er de olijfolie en de azijn in
een dun straaltje door en druppel deze vinaigrette over de
salade. Leg de zwarte olijven bovenop de salade.
Groentensap bestaat vooral uit tomatensap en wortelsap.
bloody mary
bloody mary is een coctail waarvan ongeveer 70% uit tomatensap
bestaat en de rest uit wodka, voeg enkele druppels worcestersaus
toe of tabasco. Ook kan: citroensap of limoensap erbij.
lycopeen en tomatenvlekken
Tomatenvlekken zijn hardnekkig door de rode kleurstof lycopeen.
Lycopeen is ook de anti-oxidant welke het anti-kanker
effect geeft. Hoe dan ook : oude tomatenvlekken zijn alleen
goed te verwijderen met waterstof peroxide: laat dit
op de vlek inwerken en spoel daarna goed uit.
Waterstofperoxide is bij een drogisterij te koop.