Spelt is een graansoort welke steeds populairder
wordt: het smaakt lekker en wordt vooral biologisch verbouwd.
Spelt is ontstaan als kruising tussen emmer-
graan en goatsgrass. Doordat de kaf niet
verwijderd kan worden, werd het in de 19de
eeuw snel veel minder populair. De smaak
van spelt is nootachtiger en zoeter dan van tarwe.
spelt is gezond
Spelt bevat 25 percent meer eiwit dan gewoon
graan, en bevat weinig gluten. Het is niet
goed geschikt voor een glutenvrij dieet.
Teff is een graansoort welke wel glutenvrij is.
spelt en glutenvrij dieet, tarwe allergie
Mensen welke een overgevoeligheid hebben voor
gluten, gebruiken vaak spelt producten.
De gluten of eiwitten in spelt zijn anders
van structuur de gluten in tarwe, er is
in mindere mate kans op een zgn kruisreactie.
Maar dat is niet voor iedereen zo. Daarbij
mengen veel bakkers door de spelt graan
om het beter kneedbaar te maken.
kaf en spelt
Het kaf rondom de aar van spelt zit veel
steviger vast dan het kaf van graan.
Om deze reden moet het spelt anders
bewerkt worden, bij graan doet een combine
dat werk al op het veld, maar bij spelt is
een nabewerking nodig.
Ook het malen van spelt gaat moeizamer
dan dat van graan.
de aar van spelt.
van graan naar brood
Brood wordt vooral uit de graankorrel gemaakt en
wel uit de tarwekorrel van de Triticum aestivum
ofwel de zachte tarwe.
Het wordt gemaakt door de tarwekorrel te malen:
Tarwe, uit het meellichaam van deze tarwekorrel
wordt meel bereid.
van graan naar meel
Meel is gemalen graan , ontdaan van zemelen.
Ook de kiem wordt verwijderd, gebeurd dat
niet dan heeft het meel een vettig aspect.
Bij het woord meel wordt tarwemeel bedoeld,
en de reden dat tarwemeel zo belangrijk is :
Wanneer tarwemeel, of bloem wordt gemengd met
water ontstaat er kneedbare massa deeg .
Van deeg wordt brood gebakken.
Om het brood luchtig te maken wordt gist aan
het deeg gist toegevoegd zodat de gasbelletjes
het deeg luchtig maken en daarmee het brood.
Van tarwemeel wordt vooral bruinbrood gemaakt.
van meel naar bloem
Bloem is gezeefd meel. Van meel wordt witbrood
gemaakt. Het meel kan extra gezeefd worden, en
er ontstaat dan extra fijne bloem, bedoeld voor
banketbakkersproducten.
spelt in plaats van tarwe
bovenstaande kan ook met spelt worden gedaan,
om speltbrood te produceren.
Speltbrood is niet geschikt voor gluten-allergie
lijders (coeliakie).
landbouw op zilte grond
Nederland en Belgie verzilten in toenemende mate.
Wereldwijd is er net zoveel zoet als brakwater.
Sommige groenten en granen zijn beter bestand tegen
verzilting dan andere, vooral de oudere gewassen
doen het goed op zilte grond.
Spelt en het verwante eenkoren en tweekoren.
1eenkoren
2tweekoren
3Ongebaarde Spelt
4Ongebaarde Spelt, in bloei
5Gebaarde Spelt
gepelde spelt.
het verbouwen van spelt
Spelt wordt bijna alleen op zware klei verbouwt.
Wanneer akkers met dierlijke mest worden
verrijkt daalt de opbrengst van de spelt aanzienlijk.
Spelt is gevoelig voor legeren, dat is dat
het gewas omvalt tijdens een zware regenbui
en niet meer overeind komt.
spelt en de biologische akkerbouw
Spelt kan met weinig of geen (kunst)mest toe en ook
is er veel minder bestrijdingsmiddelen nodig,
want spelt is een sterk gewas wat weinig ziektes kent.
Spelt laat zich ook verbouwen op verzilte grond,
waar graan slecht groeit.
spelt en de bakker
Het belangrijkste verschil tussen het maken van
speltbrood en tarwebrood is het kneden:
bij tarwe wordt er meer dan een kwartier gekneed
om het brood te laten rijzen, bij spelt maar 5 minuten.
Wordt spelt langer gekneed dan zakt het brood daarna in.
(het zgn overkneden).
Om dit te voorkomen zijn er bakkers welke
tarwe meel toevoegen aan de speltmeel.
Dat is een oplossing, maar daarmee verdwijnen
dan wel de voordelen van het spelt (allergie en smaak).
jonge spelt.
cultivars van spelt
Er zijn 50 bekende cultivars van spelt,
de meeste zijn kruisingen met tarwe,
bedoeld om de productie van spelt te verbeteren.
Deze spelt is rijp om geoogst te worden: de zware
aren hangen omlaag.
Spelt broodje op de macrobiotische markt , links met hazelnoot,
abrikoos en vijg, rechts met pompoenpit en vijg.
