Tarwe is de belangrijkste graansoort in Nederland, en
wordt voral gebruikt voor het maken van deegwaren, tarwemeel
en voor de productie van brood. Dit laatste wordt door een
speciale tarwesoort verzorgd welke veel gluten bevat,
nodig om het deeg goed te laten rijzen.
Zomertarwe
de opkomst van tarwe
Rond 1900 was rogge het voornaamste gewas in Nederland.
Haver kwam op de tweede plaats.
Tegenwoordig is tarwe het voornaamste en mais.
Wereld tarwe productie in 2013.
Belangrijke exporteurs zijn de USA, Canada en Rusland.
De Eu exporteert en importeert veel. China, Pakistan
en India produceren vooral voor zichzelf. De Oekraine
is sterk groeiende op exportmarkt.
tarwe in de wereld
Tarwe is het meest verbouwde gewas op aarde.
2000.000 vierkante kilometer meter is bebouwd met tarwe,
10% daarvan wordt gebruikt om zaad voor de
volgende oogst te vormen, 90% wordt als
voedsel en veevoer gebruikt.
Triticum aestivum wordt gebruikt als meel, om brood te maken.
Tritium compactum wordt gebruikt voor cake en koekjes te maken,
tarwe in Nederland
Nederland importeert tarwe, vooral uit
Frankrijk en Duitsland, voor bijna een miljard euro per jaar.
Maar het exporteert ook: vooral naar Duitsland en Belgie.
tarwe in 2013
In 2013 wordt een daling van de tarwe prijzen verwacht,
deze is fors: 30% t.o.v de prijzen in 2012.
de Amerikaanse vooruitzichten zijn goed. De FAO
verwacht 5% meer productiestijging dan vorig jaar.
De vraag van tarwe als biobrandstof neemt af,
een andere reden voor de daling van de tarweprijs.
Cina is de grootste tarwe producent, de oogst
is geheel bedoeld voor de eigen bevolking.
Tarwe kan langdurig bewaard kan blijven
in graansilo's. Dit stabiliseert de graanprijzen.
tarwekiemolie is ongezond
Deze olie wordt koudgeperst uit net gekiemde tarwe.
Het bevat een hoog gehalte aan vitamine E.
Daarnaast diverse soorten alcoholenm zoals
octacosanol, aan dit laaste worden allerlei
wonderbaarlijke eigenschappen toegedicht welke
niet door onafhankelijk onderzoek zijn onderbouwd.
Tarwekiem olie bevat eenm ongezonde hoeeelheid
oestrogenen welke met name voor mannen
schadelijk is (testisatrofie).
De diverse stadia van ontkieming van een graankorrel.
Korenveld, 1917, (Smeil). In deze tijd waren de
stengels van de granen langer dan tegenwoordig.
Brood wordt vooral uit de graankorrel gemaakt en
wel uit de tarwekorrel van de Triticum aestivum
ofwel de zachte tarwe.
Het wordt gemaakt door de tarwekorrel te malen:
Tarwe, uit het meellichaam van deze tarwekorrel
wordt meel bereid.
van graan naar meel
Meel is gemalen graan , ontdaan van zemelen.
Ook de kiem wordt verwijderd, gebeurd dat
niet dan heeft het meel een vettig aspect.
Bij het woord meel wordt tarwemeel bedoeld,
en de reden dat tarwemeel zo belangrijk is :
Wanneer tarwemeel, of bloem wordt gemengd met
water ontstaat er kneedbare massa deeg .
Van deeg wordt brood gebakken.
Om het brood luchtig te maken wordt gist aan
het deeg gist toegevoegd zodat de gasbelletjes
het deeg luchtig maken en daarmee het brood.
Van tarwemeel wordt vooral bruinbrood gemaakt.
van meel naar bloem
Bloem is gezeefd meel. Van meel wordt witbrood
gemaakt. Het meel kan extra gezeefd worden, en
er ontstaat dan extra fijne bloem, bedoeld voor
banketbakkersproducten.
spelt in plaats van tarwe
bovenstaande kan ook met spelt worden gedaan,
om speltbrood te produceren.
Speltbrood is niet geschikt voor gluten-allergie
lijders (coeliakie).
Tarwe geschiedenis
Tarwe werd voor het eerst gecultiveerd in het gebied
waar de Tigres en Eufraat hun oorsprong hebben: Zuid Turkije.
De oudste sporen zijn van 10.000 jaren geleden.
Sinds die tijd is door veredeling veel veranderd
aan tarwe . Sommige van die veranderingen zijn zichtbaar:
Er worden nu andere rassen gebruikt, de opbrengst
is sterk verhoogd, en de tarwe blijft lager.
Andere veranderingen zijn niet zichtbaar, nog belangrijker:
tarwe is veel beter bestand tegen ziektes.
Het zaaien van tarwe
De wintertarwe wordt gezaaid vanaf oktober
tot half december in dunne rijen door een
rijenzaai machine.
Maar eerst wordt de aarde losgewoeld en geploegd.
Na het zaaien wordt er kunstmest in droge vorm
over de tarwekorrels gezaaid.
De herbiciden en insecticiden worden gespoten als
de plantjes ontkiemd zijn, dit is na enkele weken.
het neerslaan van tarwe
Vlak voor de oogst is tarwe het gevoeligste voor
neerslaan door regen. De halmen zijn het langste en
topzwaar. Vaak zijn er plekken in het veld waar het
graan neerslaat, dit wordt dan veroorzaakt doordat
het graan te zwaar bemest is, wat typisch een
probleem is bij organische mest: deze is veel
moeilijker gelijkmatiger over een veld te verdelen.
Gelegerd tarwe is moeilijk te oogsten, is sneller
vochtig en de aren kunnen makkelijk door duiven
muizen en eenden gegeten worden.
De graanoogst
De graanoogst is op het einde van de zomer. Een
maaidorser maait het graan en slaat de tarwekorrels
van de aren los. De korrels zitten los in de
kroonkafjes, zodat het na dit dorsen niet meer
gepeld hoeft te worden. De lege aren en de halmen
worden weer op het veld terug geblazen.
De tarwekorrels worden verzameld in een oplegger.
De graan wordt verzameld in silo's en vandaar naar
fabrieken of havens vervoerd.
De graan opbrengst
Gemiddeld wordt er 8 en halve ton tarwe per hectare geoogst
in goede jaren kan dat 10 ton per hectare zijn.
Een ton tarwe brengt 150 euro of meer op.
Het vochtgehalte van tarwe
Te vroeg geoogst tarwe (veel groene aren, gelegerd graan
en vooral na regen geoogst graan bevat meer vocht.
Tarwe moet na het oogsten minder dan 14,5% water bevatten,
bevat het graan meer vocht dan moet het extra gedroogd
worden.
te laat geoogst tarwe
Te laat geoogst tarwe geeft kans op schot: de graankorrels
gaan rijpen al in de aren. Dit veroorzaakt problemen bij
het oogsten en verlies van opbrengst.
de graansoorten: rogge, tarwe, gerst, spelt en haver
De tarwe wordt in silo's verzameld en vervolgens
per trein of per binnenschip door Europa vervoerd.
Deze graanwagons heten Uggapps, kunnen 80 kubieke meter
graan bevatten en hebben een speciale coating aan de binnenzijde.
Ook bevatten ze een GPS zender waardoor de wagon overal gevolgd kan worden.
Ze bevatten het opschrift "cereals" (granen).
