Sloot | Waterplant | Levend Voer | Noordzee | Worm

koe

Een koe is een vrouwelijk rund. Het is een dier
wat vooral ligt: zo 15 uur per dag waarvan 10 uur
overdag. En dan eet het nog 6 uur per dag en
de rest van de dag wordt besteedt aan gemolken
worden en tegen elkaar staan en drinken. Een koe
geeft tussen de 20 en 35 liter melk per dag.

dominante koe

Elke kudde heeft een leidster, de dominante koe.
Deze bepaald waar gegraasd wordt en waar de kudde
naar toe gaat. Dit doet ze met zachte geluidjes.
Om die reden is het belangrijk te weten welke koe
de bazin is, merkwaardiger is dat veel boeren dat
niet weten.
Welke koe de baas is wordt bepaald wanneer de koeien
met de koppen bij elkaar staan: De koe welke een andere
koe wegduwt is de baas over de andere koe en zo blijft
de dominante koe over. Koeien zijn dus groepsdieren en willen dan ook
nooit alleen zijn.

het grazen van koeien

De koe slaat haar lange ruwe tong om gras heen en snijdt
dan het gras af met de ondertanden. Het gras wordt dan
doorgeslikt. Het kauwen van het gras gebeurd pas later,

het tongspelen van koeien

Koeien gaan soms tongspelen aan het begin
van de stalperiode: Ze steken hun lange
tong naar buiten, of steken die in hun
neus. Dit hoort bij verveling: de koe
wil grazen maar kan niet. Verandering
van voer lost dit op (stevig ruwvoer
geven) of even in de wei laten lopen.

koeien en de winter

Koeien staan binnen in de winter omdat het grondwater dan
hoog staat. Wanneer een koe dan door het weiland zou
lopen wordt het gras vertrapt. In de winter krijgen koeien
gedroogd gras, hooi of kuilgras dus. Ook krijgen ze vaak
nog elke dag krachtvoer, de hoeveelheid bedraagt ongeveer
een derde van de melkproductie . In de herfst wordt de
wintervacht van de koe geschoren omdat ze anders
oververhit zouden raken in de stal.

koeien en hitte

Koeien hebben moeite met warmte vanaf 24 graden. de belangrijkste reden is dat koeien niet kunnen zweten. De koeien krijgen warmte stress en geven dan veel minder melk. Een manier om dat tegen te gaan is de koeien snachts te laten grazen. Andere boeren beginnen s�chtends vroeg de koeien naar buiten te laten.

melkquotum

In 1984 is het melkquotum ingevoerd, een regeling waarbij
de boer een hoeveelheid melk mag produceren.
Achtergrond van deze regeling is dat in de E.U.
veel meer melk wordt geproduceerd dan nodig is.
Via het melkquotum wordt dus de melkproductie beperkt.
Een quotum kan tussen de boeren verhandeld worden ,
dus verkocht of verhuurd (leased).
In 2015 wordt het quotum stelsel herzien.

ruwvoer en krachtvoer

Een koe leeft van ruwvoer en krachtvoer:
ruwvoer wordt op het bedrijf zelf geproduceerd:
snijmais,voederbieten,kuilgras, luzernehooi.
en krachtvoer: brokjes gemaakt van soja en granen.
Krachtvoer moet niet teveel gegeven worden,
anders gaat de koe vervetten.

droge stof

De hoeveelheid droge stof (DS) in het ruwvoer en krachtvoer wisseld sterk :
zo bevat krachtvoer 90%DS
hooi: 85%DS
herfstgras: 13%DS
voederbiet: 15%DS
Des te hoger het DS gehalte des te minder werk
de boer heeft en des te langer het product te bewaren is.

koe in de weide

Een koe eet zo'n 90 kilo gras per dag, of anders gezegd:
1 kilo droge stof aan weidegras per uur,
een koe moet ongeveer 15 tot 17 kilo kilo droogvoer/dag eten
Wanneer er geen weidegras is krijgt de koe per
voorkeur kuilgras, dit lijkt nog het meeste op weide gras.

koe in de stal

Een koe welke in de stal staat, en een zwartbonte
Holstein Friesain koe is, eet ongeveer het volgende dagelijks:
10 kilo gehakselde snijmais.
6 kilo krachtvoer brokjes.
20 kilo kuilgras

Een zwartbonte Holstein Friesain koe wacht voor
de melkrobot. Een koe doet dat omdat het trek in
de brokjes heeft of soms omdat de uier vol is.

koe en de melkrobot

Een koe heeft een chip waardoor de melkrobot weet
welke koe het is. Een koe gaat graag naar de robot,
want daar krijgt het een afgepast hoeveelheid
krachtvoer, koeien vinden dat lekker.
Een koe wordt zo'n 2 tot driekeer per dag gemolken.
De melkrobot werkt ook s'nachts door. De robot
plaatst zelf de spenen en maakt ze ook weer schoon.

VEM en koe

Vem is een ander woord voor energie:
Een koe heeft 20000VEM nodig/dag: waarvan 500 om in leven
te blijven en 15000 voor melkproductie

Een belgische Witblauw vaars, dit ras wordt meestal
"dikbil" genoemd. De Belgische Witblauw is een typisch
vleesras welke uitstekend en fijn vlees leverd.

het gevaar van koeien

Koeien worden onderschat, er gebeuren ongelukken met koeien
die niet nodig zijn. Koeien met kalven zijn anders van
karakter en voelen zich eerder bedreigd en kunnen dan
aanvallen. Loop niet achter een koe, ze kunnen daarvan
schikken . Koeien kunnen opdringerig zijn, blijf dan niet
stilstaan . Ga niet op een koe liggen, een koe weegt
makkelijk een halve ton. Stieren zijn gevaarlijk.
Neem altijd een stok mee wanneer je met koeien in
een weiland bent.

koeien op stal

Ongeveer een kwart van de koeien staat altijd op stal.
En dat aantal neem toe. De belangrijkste voordelen van
het op stal houden is dat eenvoudiger om de koeien
bijvoederen, en vooral: Het is eenvoudiger de mest
te verzamelen en dan te verspreiden. De mest wordt
dan weer gebruikt voor het mais en het gras.

dansende koeien

Wanneer koeien voor het eerst de wei in gaan kijken
ze eerst onwenning om zich heen, lopen langzaam en
gaan dan steeds sneller lopen. Sommige beginnen dan
meteen van het verse gras te eten, andere koeien
maken vreugde sprongetjes, de dansende koeien.

Vroeger werden aardappelschillen verzameld als bijvoeding.

wat koeien niet eten

Ridderzuring en veldzuring wordt door koeien wel gegeten
maar met tegenzin en een weiland met veel ridderzuring
geeft een lagere melk productie.
Koeien eten om boterbloemen heen, boterbloemen
hebben een vieze smaak.
De bekende giftige planten: gevlekte scheerling,
heermoes, herfstijloos, jacobskruiskruid, St. Janskruid,
stinkende gouwe, vingerhoedskruid, waterscheerling en
wolfsmelk zijn ook zeer giftig voor de koe.

koe en konijn

Konijnen werken samen met koeien, konijnen grazen daar
waar koeien het lange gras hebben weggemaaid. Zij eten
juist het korte gras. Op deze manier laagblijvende
kruiden een kans: de koeien grazen een lichtplek,
de konijnen maken een stukje grond vrij.
(drs. Liesbeth Bakker, wageningen universiteit,
promotie onderzoek)

Deze Verbeterde roodbont is net door de brandweer
uit een sloot gered, en heeft een bakje krachtvoer
gehad om bij te komen. Koeien kunnen uitstekend zwemmen,
koeien op uiterwaarden kunnen naar de andere oever
zwemmen, zoals bij Ijsel en rijn. Maar in modder
zijn ze hulpeloos.
Alle foto's op deze pagina zijn afkomstig van adri.