Het Jacobskruid is een laagblijvende kruid,
welke vroeger zeldzaam was, maar tegenwoordig
vaak gezien wordt. En dat is belangrijk want
Jacobskruiskruid bevat een sterk gif. Dit gif
is voor paarden en koeien gevaarlijk. In het
weiland graast het vee om het jacobskruiskruid
heen. Maar wanneer het in het hooi voorkomt
wordt het wel door het vee gegeten.
Recent DNA onderzoek laat zien dat kruiskruid
niet tot de kruisbloemigen behoort, zoals
altijd werd aangenomen.
Het gif van Jacobskruiskruid, pyrrolizidine
Het gif heeft en paar opmerkelijke eigenschappen.
Het is een biezonder sterk gif, met name voor paarden.
Het behoudt de giftigheid ook in gedroogde vorm.
Het gif wordt geactiveerd wanneer het de darmwand
passeert en het is niet giftig wanneer het op
de huid komt.
Er is zonlicht nodig om het gif te activeren.
Bij paarden leidt het tot afsterven van levercellen, .
soms na een eenmalig grote hoeveelheid door
een heptitis, soms na langdurig eten van kleine
hoeveelheden door leverfalen (hepar faillure).
De acute leverontsteking kan effectief onderdrukt
worden door prednisolon (i.v of als tablet).
Wanneer er ook een ammonia vergiftiging is (zgn kolder)
geef dan prednisolon per infuus, 3 dagen met
oplaaddosis.
Een acute of chronische vergiftiging gebeurd dan
eigenlijk alleen door het eten van hooi met
jacobskruiskruid erin, in een weiland zal,
een paard alleen jacobskruiskruid eten als er
niets anders meer is, het heeft een bittere
smaak.
jacobskruiskruid
Dit is de duin-variant van het jacobskruiskruid
(duinkruiskruid) en verschilt van de hoofdvorm:
de bloemen hebben geen bloemblaadjes en lijkt
daardoor typisch op boerenwormkruid.
bestrijding jacobskruiskruid
De eenvoudigste bestrijding is door het weiland niet te
sterk te laten afgrazen. Zaai klaver bij, door .
concurrentie wordt het jacobskruiskruid onderdrukt.
De chemische bestrijding van het jacobskruiskruid gebeurd
met glycofosfaat (het bekende Round-up).
Effectiever is het handmatig verwijderen van jacobskruiskruid
en tegelijk ook het st Janskruid.
Zebrarups
De zebrarups is een effectieve vijand van
het Jacobskruiskruid. De rups bevat grote
hoeveelheden pyrrolizidine en is daardoor
oneetbaar voor vogels. De zebrarups hoort bij .
de Jacobsvlinder,
en is allen op het Jacobskruid te vinden.
De rups sceletteerd de plant tot op de stengel,
maar wonderlijk genoeg overleeft het kruiskruid
dit bijna altijd, het bewaart reservevoedsel in
de verdikte wortels.
Jacobskruidaardvlo of Longitarsus jacobaeae
De Jacobskruidaardvlo is geen vlo maar een klein
kevertje welke ook in de duinen voorkomt.
De jacobskruidaardvlo behoort tot de familie
van de bladhaantjes. Het kevertje is effectief
tegen jacobskruiskruid, en het komt al van
nature hier voor. Het idee is om dit kevertje
te gaan kweken en de eieren ervan te verspreiden.
In Engeland zijn hiermee goede ervaringen opgedaan.
mechanische bestrijding kruiskruid.
Er zijn tegenwordige handige vorken welke het jacobskruiskruid
met wortel en al uitsteken. Met de hand uittrekken is
op den duur vermoeiend en laat ook wortels achter.
Gele bloemen
Er zijn enkele inheemse gele bloemen welke
sterk op elkaar lijken, dit is belangrijk omdat
ze lijken ook op het Jacobskruiskruid, een
sterk giftige plant, voor mens en dier.
In hooi mogen zowel St Janskruid als
Jacobskruidkruid niet voorkomen.
Jacobskruiskruid, de Jacobsvlinder bijbehorende zebrarups
in duinlandschap, op de grond de poppen van de Jacobsvlinder.
Een plaat uit Thijsse en Heimans " In de duinen " (1899).
giftig voor paarden
Deze planten zijn giftig voor paarden en ponies:
vergiftigingen treden vooral in de herfst op
als het gras in de weide opraakt
en de paarden minder kieskeurig worden:
Jacobskruiskruid met de zebrarups, wiens vraatzucht verbazingwekkend is.
Jacobskruiskruid en honing
Het Jacobskruiskruid produceert een sterk ruikende bittere honing.
De geur van de honing is hetzelfde als die van de bloemen.
Is deze honing giftig? Het zou in ieder geval logisch zijn
om te verwachten dat het pyrrolizidine ook in de honing
zal voorkomen, en dus de honing toxisch maken.
De literatuur geeft hierover geen duidelijk antwoord.
avondtuin
nachtbloemen, avondtuin
Deze planten bloeien sávonds: dan verspreiden
ze hun sterke geur en lokken nachtvlinders.
Deze zorgen voor de bevruchting:
