waterwereld

Heldenbok


Dit is de grootste van de inlandse insecten, wanneer de lengte van de antennes erbij gerekend worden. De lengte van het lijf is 6 centimeter, de antennes van het mannetje zijn veel langer dan het lichaam. De heldenbok is een boktor, en heeft vooral een verborgen leven als larve, De larve voedt zich met levend hout van de eikenboom. Alleen zieke bomen worden aangetast.

Heldenbok verspreiding


De heldenbok komt in Europa en Noord afrika voor. De heldenbok komt waarschijnlijk in ons land niet meer voor, maar is er ooit wel geweest. Het verspreidingsgebied houdt nu bij de grens op . Dit heeft te maken met het beleid wat hier gevoerd wordt om zieke eiken te kappen. Vooral zieke, alleenstaande eikenbomen worden door de heldenbok aangetast, zelden gezonde bomen. Heldenbok tast zelden andere boomsoorten aan.
Een mannelijke heldenbok, een illustratie van Meyers.




Heldenbok als economische factor


De heldenbok maakt eikenhout onruikbaar als timmerhout, het hout is dan alleen nog bruikbaar als brandhout. De Heldenbok is zeer gezocht bij insectenverzamelaars.

Heldenboken vliegend hert


Waar veel hekdenbokken voorkomen zijn er ook veel vliegende herten, beide behoren tot de grootste kevers van Europa. Heldenbok maakt het eikenhout geschikt voor de Vliegende herten larven.


De heldenbok, man boven, larve links , vrouw midden rechts en man rechts onder. op een afbeelding van Cramer, 1957, Insects of Europe.


levenscyclus van de heldenbok


De eitjes worden door het vrouwtje in diepe spleten van de eikenboom gelegd. The larven voeden zich alleen met het levend hout en blijven in het begin aan de oppervlakte, directe onder de schors. De larven blijven minimaal twee jaar, maar in Noord-Europa 4 jaar in het larven stadium. Vervolgens is er een transformatie in een pop, daarna in het volwassen dier. Dit dier blijft dan nog maanden onder de schors wachten op de afloop van de winter.

Heldenbok stridulatie


Het mannetje laat het vrouwtje horen waar het is , met een hoog snerpend geluid. Deze stridulate wordt veroorzaakt door een harde rand tegen uitsteeksels op de buikwand te wrijven, wat stridulatie wordt genoemd.



Grote kevers en doodgravers rondom een dode bosmuis:
"inlandsche kevers", een illustratie uit Schmeil, leerboek der dierkunde, 1911
1 vliegend hert 1a vrouw, 1b man
2 heldenbok of eikenbok, een boktor
3 poppenrover
4 mestkever
5 zwarte meikever
6 gewone doodgraver
7 grote doodgraver
Vliegend hert samen met snuitkevers en boktorren , bron : (natuurgenot, wandeltochten L.G.Lutz, 1901)
1 rode wouw of Milvus milvus
2 grote bonte specht of Dendrocopos major
3 Bosuil or Strix aluco
4 vliegend hert, man of Lucernus cervus
5 mierenkever met larve of Thanasimus formicarius
6 spaanse vlieg of Lytta vesicatoria of Cantharis vesicatoria
7 eikenbladroller, met larve in opgerold eikenblad of Attalabus Curcu
8 berkensigarenmaker of Byctiscus betulae
9 Wilgensnuitkever of Cryptorhynchus lapathi
10 kleine wespenbok of Clytus arietis
11 eikelboorder of Curculio glandium
12 Grote eikelboorder of Curculio venosus.
13 heldenbok of eikenbok of Grote eikenboktor of Cerambyx cerdo
14 kleine populierenboktor of Saperda populnea
15 Veranderlijke boktor of Phymatodes testaceus