tulpen
Een typisch nederlands export product, en ook het
grootste export product. De tulp is ideaal voor een kleurrijk begin van de lente. Voor touristen is de tulp samen met de molen en klomp ons nationale symbool. Maar de tulp komt uit Azie.
Tulpen planten
Tulpen worden twee maal dieper geplant als de bolhoogte, dus een bol van 5 centimeter hoogte wordt een decimeter
diep geplant. Gebruik 20 hoge tulpen per vierkante meter,
gebruik 25 lage tulpen per vierkante meter.
Tulpen hebben zanderige goed door latende grond nodig.
Tulpen groeien het beste in de volle zon.
meerjarige tulpen
De grote vijand van meerjarige tulpen zijn schimmels in
vochtige grond. Meerjarige tulpen worden dieper geplant,
op 2 decimeter diepte, op deze manier overleven ze
vorst en droogte. Het grote gevaar is dat de tulpen
te vochtig worden op klei grond, verrotting is dan
het gevolg. In natte grond zijn meer jarige tulpen alleen
mogelijk wanneer ze met zand gemengd worden geplant.
Om dezelfde reden moeten de bollen niet te dicht
op elkaar staan. Verwijder na het bloeien de
uitgebloeide bloem, het zogenaamde "koppen".
afkomst van de tulp
De wilde tulp is afkomstig uit het
Tienshangebergte, op grens van China met Rusland.
Hier wordt nog steeds gezocht wordt naar wilde
tulpen met erfelijk materiaal wat bruikbaar is.
de tulp in Isfahan
Rondom het jaar 1000 was de tulp bekend in Isfahan,
Perzie. De dichter omar Khayyam beschrijft de tulp
in zijn kwatrijnen, wat betekend dat iedereen toen
wist hoe de tulp eruit zag.
De letters van het persische woord tulp (lâle) zijn
komen ook voor in het woord allah, wat de tulp een
biezondere status gaf. Van hieruit reist de tulp naar
Constantinopel, het latere Isanbul in Turkije.
de tulp in Turkije
Nadat Constantinopel werd veroverd door de Turken,
werd ook de tulp door de Sultans gecultiveerd.
sultans gecultiveerd. De eerste tulp werd in 1551
door de Weense ambassadeur voor Turkije,
Ghislain de Busbecq, beschreven:
Het betreft een verslag over tulpen uit Edirne,
in Europees Turkije. Waarschijnlijk is hij het
geweest welke de klank overeenkomst tussen
tulp en tulband (talipan) beschreef.
Suleiman de prachtlievende was de sultan
welke de tulp op vele tegeltjes
de grote moskee van Edirne liet aanbrengen.
De tulp ´Semper Augustus´ was het hoogtepunt tijdens
de tulpenmanie. De strepen op de bloem zijn
niet genetisch bepaald maar het gevolg van
een virusinfectie. De plant was dan ook onvruchtbaar
tulpomanie, tulpenwoede, tulpenmanie
Toen de Hollanders er via de V.O.C voor het
eerst mee te maken kregen waren er toen al veel
cultivars bekend. De aankomst van een vracht
tulpenbollen in 1562 in Antwerpen betekende
het begin van de tulp in Nederland en
werd hier snel bekend.
In 1635 ontstond er een tulpenrage, eerst stegen
de prijzen torenhoog, de tulpenmanie.
Er werd een jaarsalaris betaald voor de ´Semper Augustus´
De ineenstorting begon toen handelaren ineens hun tulpenbollen niet meer kwijd konden, de markt was oververzadigd. Ook de publieke opinie veranderde: speculeren werd als zondig gezien. Toen ook nieuwe cultivars werden geintroduceerd stortte de markt in elkaar.
Tulpen domineren de export van bollen.
hedendaags tulpenhandel
Nog steeds is Nederland verreweg het belangrijkste
tulpen land, met een explosieve groei van 1994
tot 1999, en een periode zonder groei vanaf 2006.
Tulpen nemen 70% van de export van bollen in beslag.
Van de 10 miljard tulpen per jaar worden er dus 7 miljard in Nederland geproduceerd. Bloemenveiling Aalsmeer is het grootste handelsgebouw in de wereld. Met 10000 hectare in Nederland zijn de tulpen het belangrijkste agrarische exportproduct.
Nederland is verreweg de grootste bollen exporteur
van de wereld. Er is in toenemende mate concurrentie
van Chili, Zuid-Afrika en Nieuw Zeeland, dus landen
op het Zuidelijk halfrond.
Istanbul Tulip Festival
Van maart tot april is er het jaarlijkse tulp festival
in Istanbul. Een voortzetting van het feest
wat is gestart door sultan Achmet III.
Tulpen "koppen", de bloemen van de tulpen worden
afgesneden met een draaiende snijkop, de bloemen
worden opgezogen en worden boven de tractor
opgevangen. De kweker loopt eerst de tulpen na: het zgn ziekzoeken. Regel voor regel gaat hij er langs om te kijken of er geen verkeerde soorten tussen staan of tulpen die ongezond zijn omdat ze bijvoorbeeld zijn aangetast door een schimmel of een virus. Daarna worden verwijderd of gekopt zodat de tulp de energie naar de bol zelf verplaatst. De bedoeling is om het ziekzoeken in de toekomst met een robot te laten doen. Het tulpenbed is 1.80m breed. E
Een foto van Kees Floor, kijk op Wimmunum.
tulpen koppen
Wanneer tulpen gekweekt worden wordt de bloem
van de tulp "gekopt", de bloem wordt verwijderd
met een combine.
Doel is om te voorkomen dat de bloemblaadjes
tussen de tulpen vallen: de blaadjes infecteren
dan de bollen met Botrytis tulipae.
Ook: De tulp steekt dan niet de energie in vorming
van zaadlijsten maar in de bol.
tulpen en Botrytis
Tulpen kunnen aangetast worden door Botrytis
of te wel vuur: het zijn meestal de stelen welke
worden aangetast "steelvuur" of vlekken op
bladeren: "pokken".
Maatregelen tegen Botrytis zijn het opruimen
van dood plantenmateriaal, spuiten met
fungiciden en vooral het gebruyik van Botrytis
resistente rassen. Vaak zijn deze rassen
tegelijkertijd ook resistent tegen Fusarium.
tulpen velden in de winter
In de winter worden de velden met stro bedekt. Dit is dan vooral om te voorkomen dat het zand gaat stuiven. Tulpen groeien alleen de in koude nachten van koude winters.
eenjarige tulpen planten
De beste tijd oom tulpen te planten is november,
maar tulpen kunnen nog tot
St Nicolaas geplant worden.
'botanische tulp'
Deze tulpen die vooral geschikt is voor in de tuin, omdat de bollen in de grond kunnen blijven zitten en het jaar daarop weer uitkomen.
tulpen en traditionele klederdracht in een Hollands landschap.
verwildering van tulpen
Omda tulpen planten zijn uit een ander klimaat (exoten) zullen ze zich niet gaan uitbreiden in de tuin. Toch zijn er veel tulpen welke zich lang in een tuin kunnen handhaven: Ze komen elk jaar terug, gedurende een lange periode. Alleen de botanische tulpen doen dat, en alleen als ze daarbij geholpen worden. - voeg een beetje kalk aan de grond toe. - verwijder de bloem na het bloeien, anders vormt de tulp zaad. - plant de bol op 2x de diepte als de bol hoog is. - laat na het bloeien de bladeren aan de bol zitten. - een plek bij een muur op het zuiden is de beste plek voor tulpen
verwildering
Gedeeltes van de tuin waar het gras slecht groeit,
bijvoorbeeld door schaduw, zijn uitstekend voor
verwildering : plant hier bloembollen.
Plant dan veel van dezelfde soort in één kleur.
De volgende soorten zijn goed geschikt:
krokus
Galanthus nivalis
sneeuwklokje
Narcis: 'King Alfred', 'Dutch Master' , 'Carleton'.
Tulipa violacea 'Pallida',
Anemone blanda of oosterse anemoon
sterhyacint of scillia Siberica
blauw druifje of muscari
winterakoniet
Fritillaria meleagris
daslook
speenkruid
Anemone nemorosa 'Robinsoniana'
Een andere andere manier van verwildering is
door middel van bodembedekkers, zoals:
kleine maagdenpalm